STYLE ET MANIÈRE DE PROCÉDER.

p600

Ordonnantie ende Verhael vanden Stijl ende Maniere van Procederen voorAmptman, Borghemeester ende Schepenen der Stadt van Antwerpen.

Alsoo t'anderen tijden soo op't beleyden vanden processen, administrerenvan justitie. salarisen van d'Officiers, ende t'ghene des daer aen cleeft,diversche ordonnantien gheraempt, ghemaeckt ende gepubliceert sijngheweest, die eensdeels niet ten besten onderhouden en sijn, ende doorveranderinghe des tijts men nootelijck ghevonden heeft sommighe punctenvan dien anders ghestelt ende onderhouden te worden, besonder om demenichfuldicheyt ende lanckheyt van processen te schouwen ende aff tesnijden : Soo ist dat by mijn heeren Schouteth, Amptman, Borghemeestere,Schepenen ende Raedt der Stadt van Antwerpen gheordonneert endeghestatueert sijn de puncten ende articulen naervolghende, de welcke meneenen yeghelijcken scherpelijck ghebiedt t'achtervolghen ende naer te gaen,op pene daer toe staende. Aldus ghedaen in't Collegie van Borghemeesterende Schepenen, desen xxix. Novembris, xvc. LXXXII.

Onderteeckent: S. VAN UFFELE.

VAN DAGHEMENTEN.

1. Inden eersten, soo wanneer een Aenlegger wilt yemanden voor recht doen daghen, sal ghehouden sijn den Officier vande Lange oft Corte roede, dien t'daechsel toebehoort, te geven in gheschrifte op een billet, oft doen opteeckenen sijnen eygenen naem ende toenaem, met den naem, bijnaem ende de woonstadt vande ghene die hy ghedaecht wilt hebben.

2. Item als de schult, ter causen vande welcke yemant eenen anderen terechte betrecken wilt, staet tot nantisatie als bekent zijnde voor Schepenenoft Notaris, oft onder het handtschrift vanden debiteur, van wisselbrieven,versekeringhe oft asseurantie, verschenen huys-huere, pachten, verloopenrenten, schulden op kerven ghemaeckt, ende dierghelijcke, staende totnantisatie oft provisie, soo is d'Aenleggher, willende ten eersten dingdaghenantisatie verwerven (soo verre de saecke daer toe ghedisponeert is)ghehouden t'selve by gheschrifte in sijn billet te stellen, oft den Officierte doen op teeckenen: anderssins, ende by ghebreke van dien, wordt denghedaechde dach van berade ghegundt, al oft hy alleenlijck ghedaecht wareom t'aenhooren.

3. Item sal het voorschreven billet oock moeten inhouden den naem ende toenaem vanden originalen crediteur, soo verre d'aenleggher wilt comen als brengher s'briefs, ende ten eersten daghe van rechte nantisatie obtineren: oft anderssins sal den ghedaechden dach van berade ghegheven worden, sonder prejudicie vande nantisatie.

4. Sal oock moeten int voorschreven billet staen verclaeringhe vanden Rechter voor den welcken men den ghedaechde wilt opgheroepen hebben, t'sy op d'ordinarise, extraordinarise oft maendaechsche rolle, oft voor Borghemeester ende Schepenen int collegie, oft op de woonsdaechsche rolle, oft voor commissarissen, daer ende soo de saecke verheyscht.

5. Item tusschen t'voorseyde daechsel ende den tijt dien den ghedaechde beteeckent sal worden, om voor eenighe vande voorseyde Rechteren te comen, sal ten alderminsten moeten sijn het interval van xxiiij. Volcomen uren: t'en waere van ghevanghen, gehechte oft ghearresteerde persoonen : Ende soo verre de Roed-drager eenige dagen voor de rolle oft ding-dach last heeft om te daghen, sal ghehouden sijn dat terstont te doen, sonder tot op den lesten dach te verbeyden.

p602

6. Item sullen de voorschreven Roed-dragers onder t'voorschreven billetghehouden sijn te schrijven d'jaer, dach ende ure wanneer ende tegen wattijde, ende voor wat Rechter als vore, sy t'voorschreven daechsel sullenghedaen ende beteeckent hebben, ende voorts de qualiteyt ende den naemdes persoons vanden huyse des ghedaechden aen wien t'selve daechsel salsijn gheschiet, ende wat hy gheantwoordt sal hebben, alles by desselfsRoed-draegers eyghen handt onderteeckent.

7. Ende de selve Roed-dragers sullen schuldich sijn terstont daer nae het billet van t'dagement te leveren den genen die hen te wercke ghestelt heeft, om hem daer mede teghen den beteeckenden dingh-dach te behelpen, soo hier nae geseght sal worden.

8. Ende en sal van nu voortaen niemandt gheoorloeft sijn eenich daechsel t'onderteeckenen, d'welck hy selff niet gedaen en heeft, op de pene van ses Carolus guldens, ende voorts arbitralijck ghecorrigeert te worden, ghelijckmen nae ghelegentheyt bevinden sal te behooren, al waert saecke dat de voorschreven Roed-draegers het dagement by henne dienaers hadden laten doen.

9. Ende so wanneer de voorschreven Officier vande Langhe roede buytendese stadt ende vrijheyt ten versuecke van partije sal moeten vaceren omexecutie te doen, oft andersins nootelijck absent oft cranck sal wesen,sal den selven Roed-drager geoorloft wesen den oudtsten Officier vandeColfdraghers teghenwoordich sijnde in sijn plaetse te moghen stellen endecommitteren, om van sijnen't weghen ende duerende den tijdt dat hy noo-telijck buyten sal moeten vaceren, oft sieck is, de voorschreven daghe-menten te moghen doen : Behoudelijck dat de ghene die by hem sal wesenghecommitteert, de voorschreven billetten selve sal moeten onderschrijvenoft onderteeekenen.

10. Item de Roed-drager last hebbende om yemant te dagen, soo verre hv t'selve vergeet oft versuymt, sal verbeuren ses Carolus guldens: Ende so verre hy t'selve doleuselijck ende met opsetten wille doet, sal, boven het interest van partije (d'welck hy schuldich sal sijn goet te doen), arbitralijck worden ghecorrigeert.

11. Ende ten eynde de voorschreven Roed-dragers heur voorschreven dagementen ende relaesen wel ende pertinentelijck inder vueghen ghelijck voorscreven is, doen ende by geschrifte stellen, sullen hebben twee stuy-

p604

vers, soo wel van een sommatie als van een daghement, binnen de Cuype deser stadt by hen te doen.

12. Wel verstaende, datse niet meer en sullen hebben van daghementendie sy doen inde nieuw-stadt, oft oock in't Begrijp vanden Casteele, danelders, als wesende binnen de Cuype: Behoudelijck datse vande voor-schreven sommatien sullen schuldich wesen oock haer relaes by gheschriftete stellen als boven. Wtghenomen dat van dagementen van ghetuyghen,die sy (op't Stadthuys sijnde) doen sullen, schuldich sullen wesen hen tevreden te houden metten ouden salaris, te weten eenen stuyver voor elckenpersoon dien sy alsoo daer daghen sullen. Ende so wanneer sy buyten desestadt inde vrijheyt gaen daghen oft sommeren, sullen hebben dobbelensalaris, te weten, vier stuyvers van elck daghement, sommatie oft wete,sonder meer.

13. Item aengaende amptmans brieven ende des daer aff dependeert, wordt gheseght inde Rechten ende Costumen deser stadt, onder den Titel: Van Amptmans brieven, mitsgaders hier onder inden Titel: Vande Rechten ende salarisen den Amptman ende sijnen Officiers competerende.

14. Item van arrestementen ende apprehensien van persoonen om civile saecken, ende van arrestementen van goeden, wordt geseght inde Rechten ende Costumen deser stadt onder de Titelen daer aff sijnde.

VANDE ORDINARISE ROLLE.

1. Op de ordinarise rolle worden bedinght alle saeeken tusschen Poorterenoft Inghesetenen, wtghenomen saecken dienende int Collegie van Borge-meestere ende Schepenen, op de woonsdaechsche, maendaechsche endeextraordinarise rolle, hier onder naerder verclaert: midtsgaders saken die-nende voor de subalterne bancken binnen deser stadt, als de Laeekenhalle,Wees-camer, Peys-camer, Syndicalen, diemen heet Seindt-schepenen, Water-muelen brugge, ende diergelijcke.

2. Welcke Rolle begint des dijssendaechs smorgens ten seven uren tot negen uren, ende worden de selve saecken ten voorschreven dijssendaechs, donderdaechs ende saterdaechs bedingt, vierthien daghen lanck ghedue-rende.

p608

VAN SAECKEN VAN POLICIE.

1. Salmen de saecken van Policie verbalijck doen int Collegie des vrij- daechs naer den noene, voor Borghemeester ende Schepenen, nae de oude gewoonten, sonder daer in te dienen met schriftueren, ten ware dat anders, midts de swaricheyt vander saecken, by Borghemeester ende Schepenen werde gheordonneert oft toeghelaten.

2. Item inde voorschreven saecken van Policie en valt maer een deffaut: ende partije herdaecht sijnde op d'eerste defaut, ende niet comparerende, wordt inde conclusie des Aenlegghers by provisie ghecondemneert.

VANDE EXTRAORDINARISE SAECKEN DIE VOOR DEN AMPTMAN BEDINGT WORDEN.

1. Sullen alle de saecken diemen extraordinarie altijdt voor den Amptman bedingt heeft, verbalijck oock aldaer by Advocaten, t'sy in actis oft anders-sins, bedingt worden : T'en sy dat de Commissarisen aldaer te rechte sittende, bevinden de gheleghentheyt vande saecke sulcks te sijn, dat van noode is die by gheschrifte ghestelt te worden.

2. Welcke saecken bedingt worden des dijssendaechs ende donderdaechs ten neghen uren voor de noene tot den elf uren, ende des saterdaechs oock voor den noene : als de beschreven saecken aff ghedaen sijn.

3. Ende en sullen de Procureurs op de extraordinarise Rolle geen andersaecken mogen presenteren dan van buyten lieden, die om der selversaecken wille alhier blijven, ende des versocht sijnde onder eedt dervenaffirmeren om dier saecken alleenlijck alhier te blijven: ende de saeckenvan die vander natien alhier residerende. daer aff privilegie hebbende, alsdie van Portugael, vande Hensen ende Engelschen, saecken van executie,leveringe, apprehensie, arresten op persoonen oft goeden, tot dat t'selvearrest (besunder aengaende goeden) onder cautie sal wesen af ghedaen,wissel-brieven, spoliatie oft reintegratie, calengieringhe ende dierghelijcke.

4. Sonder andere saecken op de ordinarise oft andere Rollen behoorende, aldaer (al waert oock by consente van partije adverse) te moghen presen-teren: op de pene van eenen gulden van elcke saecke, by den Procureur te verbueren, die contrarie t'ghene des voorschreven is bevonden sal worden ghepresenteert te sijn.

p610

5 . En sal ooc niemant vermoghen saecken die ter manissen mijns heerendes Amptmans staen, oft die op de Rolle van mijnen heere den Borghe-meestere behooren, oft andere, te presenteren ende te bedingen, dan terplaetsen ende op de rollen daer dat volgende dese ordinantie behoort tegheschieden, op ghelijcke pene van xx. stuyvers voor elcke saecke teverbueren bijden Procureur die de voorschreven Jurisdictie sal hebbengheconfundeert, als de ghene die op onbehoorlijcke rollen de saeckenhebben ghepresenteert.

VAN DE WOONSDAECHSCHE ROLLE.

Op dese Rolle is men ghewoonlijck ende schuldich te bedingen voor tweeCommissarisen ende eenen Greffier, des woonsdaechs ten acht uren voor dennoene, saecken van wtschrijven van Poorters, van de beden, huys-ruy-minghe, boden ende arbeyts loon, salarisen van Advocaten ende Procureurs,ende andere, Taxatie van costen, appellatien, etc., de welcke schriftelijck oftverbalijck aldaer bedingt worden nae gelegentheyt ende heysch vandersaecken.

MAENDAECHSCHE ROLLE.

1. Op de maendaechsche Rolle dienen saecken van bier, broot ende andere eetware int cleyne, niet coopmanschap-wijse vercocht, vertheerde costen ende verdroncken ghelagen, de welcke men oock aldaer by gheschrifte oft verbalijck bedingt, nae ghelegentheyt vander saecken, des maendaechs voor den noene ten acht uren, voor den Auditeur ende eenen Greffier.

2. Item inde voorschreven saecken en valt maer een defaut, ende partije herdaecht sijnde op d'eerste defaut, ende ten daghe dienende niet compa-rerende, wordt inde conclusie des aenlegghers by provisie ghecondemneert.

DE MANIERE ENDE FORME VAN PROCEDEREN.

1. Sullen de Procureurs in alle saeeken excederende de weerde van vijftich guldens, schuldich wesen voorraedt met eenigen Advocaet te nemen, al eer sy in Recht sullen moghen terden, t'sy in aenlegghers oft

p612

verweerders stede, ende navolghende den raedt vande Advocaten ghe-houden sijn hen te reguleren in't vervolghen vanden processe totten eynde toe, op de pene van eenen Carolus gulden van elcke saeeke, inde welcke sy t'selve versuymen oft achterlaten te doen: Ende sal d'Advocaet voor alsulcke consultatie hebben, van saecken bedragende hondert Carolus guldens oft daer over, eenen Carolus gulden, ende de Procureur thien stuyvers: ende van saecken daer onder, d'Advocaet thien stuyvers, ende de Procureur vijf stuyvers, ende dat in stede van Arras.

2. Ende in saecken niet excederende de somme van vijftich guldens, sullen de Procureurs moghen aenspraecken ende conclusien onderteeckenen, schriftueren maecken, ende de selve saecken vervolghen: ten ware dat die in rechte consisteerden, oft anderssins soo ghelegen waeren, datmen den raedt van eenen Recht-gheleerden oft Advocaet daer toe behoorde te ghebruycken.

3. Ende soo verre men int visiteren oft rapporteren van processen oft anderssins bevonde byden Procureur eenighe conclusien, schriftueren, oft supplicatien raeekende processen overghegheven te sijn, die by eenen ghesworen Advocaet deser stadt niet onderteeckent en waren (al waren die by partije selve oft by eenen Advocaet van andere Bancke oft hove onder-teeckent), sal de Procureur, sulcke geschriften in rechte gedient hebbende, verbeuren het dobbel van t'gene t'selve gheschrift bedraghen soude, in dien dat by eenen gesworen Advocaet behoorlijck ghemaeckt ende onderteeckent ware.

4. Item de Procureurs en sullen gheen saecken moghen presenteren oft defenderen, t'sy voor den Aenleggher oft Verweerder, voor dat sy hebben behoorlijcke procuratie.

5. Maer een conjuncte persoon vanden Verweerder, mach onder behoor-lijcke ghelofte de rato, duerende het nootelijck affwesen des Verweerders, ghehoort ende ontfangen worden: ende mach de Procureur vande selve conjuncte persoon (daer toe last ende procuratie hebbende) inder saecken occuperen.

6. Item de Procureur van eenen Verweerder mach dach van berade nemen sonder procuratie te hebben: des is hy ghehouden voor alle antwoorde, des versocht sijnde, procuratie t'exhiberen.

7. Item soo wie sijn partije heeft doen daghen, sal ten daghe dienende

p614

schuldich wesen sijn conclusie oft libel met goede specificatie ende allecircumstantien ende declaratien totter saecken dienende, ghelijck nae rechtbehoort, over te gheven, daer aen ghehecht het billet vanden daghemente,ende de stucken ende munimenten dienende tot verificatie van sijne intentie,wesende t'selve libel oft conclusie onderteeckent als boven : op de pene datpartije adverse gheenen dach loopen en sal, om inder saecken voorts teprocederen tot dat de voorschreven onderteeckeninghe ende exhibitierespective ghedaen is.

8. Van ghelijcken sullen partijen met alle heure schriftueren, soo antwoorde, replijcke, als duplijcke, schuldich wesen heur bescheedt daerse die mede willen verificeren, over te gheven op de voorschreven pene.

9. Ende indien d'Aenleggher sijn libel oft aenspraecke met den billette vanden daechsele in promptis oock niet over en gave ten daghe dienende: in dien ghevalle sal het dagement wesen van onweerden, ende de verweer-dere (t'selve versueekende) sal hebben oorlof vanden hove, ende vanden dagemente costeloos ende schadeloos worden ontslagen.

10. Item de verweerderen, ten dage hen dienende om t'andtwoorden, sullen schuldich wesen t'andtwoorden ad omnes fines: t'en waere sy propo-neerden exceptie van litispendentie, van ghewijsde dingen, declinatoor, oft incompetentie van den Rechter, oft diergelijcke, die den intert vanden processe souden beletten, soo verre de Rechter de selve bevonde schijnsel van fondament te hebben.

11. Item en sal d'Aenlegger, een buyten man wesende, niet onfanghen worden in rechte, t'en sy hy behoorlijcke cautie stelle voor de costen vanden processe, indien t'selve wordde versocht: t'en ware Borghemeester ende Schepenen om eenighe consideratien anders ordonneerden.

12. Ende sulen de Commissarisen oft Auditeurs vander Rollen in andere saecken wel letten op den heysch vanden genen die borghe versueckt, ende mercken oft de selve actie ten minsten waerschijnelijck is ghefondeert, eer sy yemanden met borghe belasten.

13. Item alle persoonen die ghehouden sijn borghe te stellen, sullen ghestaen midts verbindende soo vele erfgoeden als den Rechter nae den heysch vander saecken ghenoech duncken sal, ghemerck nemende op den commer daer mede de selve belast sijn, den welcken de selve persoonen, des

p616

versocht sijnde, sullen ghehouden wesen onder eedt te verclaeren, ende visie vanden Titel ende munimenten te doen.

14. Van ghelijcken sal een yeghelijck gestaen mits stellende onder de Wet, Amptman oft elders, daer partijen overdragen sullen, also vele onverderffelijcke roerende goeden, als t'ghene daer den twist om is, beloopt.

15. Ende die gheen genoechsame erffelijcke oft ruerende goeden en connen oft en willen verbinden, sullen eenen oft meer geloofweerdige persoonen voor borge moeten stellen.

16. Item ingevalle de voorschreven persoonen, verweerders inde saeckewesende (moetende als vore borghe stellen), verclaerden onder eedt gheenonruerlijcke oft ruerlijcke goeden te hebben, diese souden moghen oftconnen in plaetse van cautie verbinden, oft niet en consten yemanden omvoor hen borghe te blijven verwillighen, niet tegenstaende heur wterstediligentie tot dien eynde ghedaen, sullen ghestaen met cautie juratoir: t'enware datse ex delicto vel quasi delicto aenghesproken werdden.

17. Item alle wtlandighe persoonen, aenlegghers oft verweerders, sullen ten versuecke vande wederpartije gehouden sijn ten eersten termijn te kiesen domicilie binnen deser stad.

18. Item want naevolghende d'ordonnantie des Keysers Caroli quinti,alle brieven van asseurantien, wisselbrieven ende obligatien staen tot nan-tisatie, ten ware partije thoonde eenighe peremptoore feyten binnen achtdaghen, soo is den voorseyden Schepenen oft Auditeur vander rollen metden Greffier gheoorloft ende gheconsenteert, dat sy in saeeken staende totnantisatie, als van claere en bekende obligatien, wisselbrieven, schepenenbekentenisse, saecken van achterstellighe huyshuere, renten ende verschenenpachten, pueren arbeydts ende boden loon, backers, brouwers, vleesch-houwers ende taverniers kerven, partije comparerende oft niet, sullenmoghen condemneren inde nantisatie onder cautie: ten ware dat partijecomparerende allegeerde eenige feyten peremptoor, als van betalinge,transactie, oft diergelijcke : in welcken gevalle sy hen sullen wijsen deselve feyten te moeten thoonen ad octavam, oft andersins te nantiseren.

19. Behoudelijck nochtans dat d'Auditeur oft Commissarissen in eenighevande voorschreven saecken partije sullen moghen accorderen heuren dachvan sommatie, soo verre oock sommatie daer toe staet, ende sy dien funderen

p618

op acht oft vijfthien daghen t'heurder discretie, op de pene van nantisatie, als vore.

2O. In desen oock versien, dat waert saecke men bevonde inde materieprincipale dat d'aenlegger, de nantisatie gheobtineert hebbende, meer haddegheheyscht dan de verweerder hem waere schuldich geweest, dat de selveaenlegger den verweerder sal ghehouden ende schuldich wesen te restituerent'ghene dat hy meer oft onbehoorlijck sal hebben ontfanghen, met behoor-lijcken interest, ende de wettighe costen by hem verweerdere gheleden, soowel inde materie provisionael als principael, ende dat ter taxatie ende mode-ratie vande Heeren: Ende ingevalle men bevindt merckelijcke calumniedaer in by partije ghebruyckt te sijn, sal by den Rechter tot behoeve deserstadt van elck pondt Brabants dat hy alsoo onbehoorlijck gheheyscht endeby nantisatie te vele ghelicht sal hebben, gecondemneert worden in eenensehellinck Brabants, oft in andere meerdere oft mindere pene, nae ghele-gentheyt vander saecken.

21. Item saecken van vertheerde costen, verdroncken gelagen, vangoeden int cleyne ende ten slete vercocht ende gelevert, ende dierghelijckedienende op de maendaechsche rolle, niet excederende den heysch daer affde somme van drije Carolus guldens, staen tot gehoude des aenlegghers, in-dien partije ghedaechde niet en compareert om de saecke te defenderen.Ende dien volgende, is men ghewoonlijck t'appointeren, dat d'aenleggher,by eede ghewarighende sijne schult, de ghedaechde ghehouden sal sijn deselve te betalen: ende de ghedaechde voor rechte comparerende by hem selvenoft Procureur, is ghehouden de saecke te defenderene dewijle d'Auditeurvoor rechte is sittende, oft anders ende by ghebreke van dien, wordt gheap-pointeert als voren. D'welck oock ordinaerlijc wort onderhouden indesaecken dienende op d'andere Rollen van gelijcke cleyne sommen wesende.

22. Item soo wanneer yemandt ghesuccumbeert sal hebben inde materieprovisionael, ende ghehoort wilt wesen inde materie principael, sal de genedie ten principaelen sal willen procederen oft ghehoort worden, schuldichwesen inde selve materie principale te procederen, ende sijne saecke tevervolgen binnen d'jaer nae de nantisatie: oft anders daer aff blijvenversteken: ende sal den aenleggher, de provisie gheobtineert hebbende,d'nant blijven in solutum, ende sijne borghe vande borchtochte wesenontslaghen .

p620

23. Item de Greffier ontfangende de conclusie oft aensprake met den billette vanden dagemente ende stucken des aenlegghers, sal schuldich sijn die t'onderteeckenen overbrocht ten daghe ende jaere, etc., midtsgaders op d'aenspraecke ghedient inde nieuwe saecken vande ordinarise Rolle te stellen d'appointement aldaer ghegeven, nae dien t'selve opt Register ghestelt is gheweest.

24. Ende ten eynde dat de Procureurs geen ignorantie en pretenderent' allegeren van t' ghene sy in partijen saecken behooren te doen, soo sullensy schuldich sijn heur daghen, termijnen ende notulen te teeckenen op heureManualen: Oft sullen de Procureurs moeten in persoone comen inde Greffie,ende aldaer de termijnen wt trecken, oft heure manualen metten registrevande Greffiers collationeren, sonder t'selve te doen by heure Clercken, danin heure presentie : oft de registers wt de Greffie te draghen in eenigermanieren, op de pene van sesse Carolus guldens: ende op suspensie vanhun officie, soo verre sy bevonden werden de selve vanden stadthuyseghedraghen te hebben, ende daer en boven arbitralijck ghecorrigeert teworden.

25. Item de schrifturen ende stucken by partije in rechte gedient, ende als boven by den Greffiers gheteeckent overbrocht, ende daer mede het Register vanden Greffiers belast is, en sullen de selve niet moghen weder wt heure handen laeten gaen, maer by heure clercken laten copieren, ende daer aff partije, op den loon hier nae gestelt, copie leveren.

26. Item sullen alle termijnen wesen peremptoor: t'en ware dat de Rechter, nae ghelegentheyt vander saecken, wt eenighe redene anders bevonde te behooren.

27. Behoudelijck dat een yeghelijck van partijen in alle saecken sal moghen nemen sijnen dach van absentie: wtgenomen in saecken dienende in collegie ende op de maendachsche Rolle, ende eenen dach van sommatie, daer sommatie toe staet.

28. Item in alle saecken die tot handtvullinghe oft tot provisie niet en - staen, salmen den verweerder drymael dagen, ende den selven elcken beteeckenden daghe doemen inde costen deur zijn achter blijven geresen : Ende en sal de verweerder in sijne defensie niet moghen ghehoort worden : t'en sy dat hy de selve costen met de costen van herdaghen betale : ende sal niet te min voor d'eerste achter blijven versteken worden van declinatorie,

p622

voor het tweede van dilatorie, ende voor het derde van alle exceptien hem teghens t'voornemen des aenleggers dienende: behalven alleenlijck van tghene d'welck men nae gheschreven recht oock teghen gewesen vonnissen mach voorts brenghen.

29. Item sijn partijen ten beyde sijden gehouden op elck artijckel vande schriftueren in feyte consisterende t'antwoorden by kennen oft ontkennen onder eedt de calumnia, des versocht sijnde, ten eynde dat gheen van partijen met noodeloosen thoon en worde belast.

30. Item so verre een saecke, die voor den Auditeur oft Commissarissenheeft ghedient, twee oft meer dingh-daghen oft rollen onghepresenteert isghebleven, mach partije die voorts inde saecke wilt procederen, die presente-ren ende bedinghen, volghende de retroacten, sonder partije meer te dervendoen daghen :t'en ware dat de selve, haer daer tegens opponerende, ver-sochte dach ad procedendum, den welcken hem als dan wordt gheaccordeert.

31. Maer wanner d'instantie verjaert oft ghesuranneert is, midts datd'aenleggher die hadde een gheheel jaer sonder termijn te houden, oft diete presenteren, stille laeten staen, sal de verweerder wesen ontslaeghenvan de selve instantie: ende willende adjudicatie van costen hebben, isghehouden conclusie te nemen in materie van surannatie, ende tot beta-linge vande costen, partije daer toe ghedaecht, oft procureur in rechtepresent sijnde.

32. Item sullen alle Procureurs soo ordinarie als extraordinarie heure saecken onverscheyden moghen dienen ende bedinghen.

33. Ende dien volghende alle saecken diemen ghewoonlijck was opdentour vande extraordinarise saecken te presenteren, sullen ghepresenteertende ghestelt worden opde rolle vande ordinarise saeeken, byden Procureurdie de selve sijn aengaende: wtgenomen de saecken die volgende d'inhoudtvanden III. Artikel onder den Titel : Vande extraordinarise saecken, aldaerextraordinarie behooren te blyven.

34. Item om d'expeditie vande voorschreven saecken te voorderen, sald'Auditeur, Greffier ende Corte-roede schuldich sijn op de rolle te compa-reren, soo wel des winters als somersdaechs, ten seven uren precis, endetot oncommeringe vander saecken vaceren tot den negen uren opde penevan spade comparitie, in respecte vanden Auditeur ende Greffier, ende elckvan hun, te rekenen nae den seven uren tot de halve acht exclus, van ses

p624

stuyvers : ende nae dat de clocke de halve acht gheslagen sal sijn, thien stuy-vers: Ende aengaende de Corte roede, respectivelijck als vore van drije endevijf stuyvers : ende inghevalle van gheen comparitie, van twintich stuyvers,in regarde vanden Auditeur ende Greffier, ende elck van hen, ende vanthien stuyvers in respecte vande Corte-roede. Behoudelijck nochtans, datwanneer den selven niet gheleghen en soude sijn, midts andere nootelijckeoccupatien oft wettighe redenen te compareren, t'selve sullen mogen doenende suppleren by surrogatie van yemanden anders in heure plaetse, midtsde selve hen regulerende als voren.

35. Item sal een yeghelijck gehouden sijn sijne saecken, soo nieuwe alsoude, te presenteren op sijnen tour vervolgens, op een plaetse vandenregistre, sonder oock d'een tusschen d'ander te voederen oft mengelen, opdepene van vier stuyvers, die sijne zaecken op diverssche plaetssen vandenregistre, oft op yemandts anders tour sal hebben ghepresenteert, ende vaneenen stuyver voor elcke saecke die ghevoedert wesen sal.

36. Ende sullen d'oude saecken moeten ter rollen gepresenteert ende gestelt worden met de nieuwe: behoudelijck dat d'oude vande ordinarise rolle, die noch sullen worden ghepresenteert, voor den eersten dinghdaege vande oude zaecken, naer het ingaen vande rolle, sullen worden ghehouden voor behoorlijck ghepresenteert.

37. Ende belanghende de nieuwe ende oude saeeken vande maendaechsche ende woensdaechsche rolle, de selve sullen moeten gepresenteert zijn ten lancksten voor den acht uren ten dage dat de rolle beghint, op de pene dat die sullen worden gherejicieert.

38. Sullen oock de Clercken vande Greffie, die de presentatien te boeeke sijn stellende, ghehouden sijn de zelve te stellen inder manieren ende by ordre ghelijck hen de memorien oft billetten daer af byden Procureurs sijn ghelevert.

39. Desghelijcks zullen de voorschreven Clercken ghehouden wesen de zaecken hen eerst by billette ghepresenteert, oock eerst te boecke te stellen, ende soo vervolgens.

40. Tot beter onderhoudt vanden welcken, wordt den voorschreven Clercken scherpelijck belast, hen nae tghene hier voren gheseght is te reguleren, op de pene van vier stuyvers t'elcker reyse te verbeuren, wanneer bevonden sal worden contrarie by hen ghedaen te sijn.

p626

41. Item soo wie vande Procureurs op de rollen in't bedingen vande zaecken sijnen tour laet overstrijcken, naedien hy behoorlijck voorts geroepen is, sal verbeuren den selven tour, oft moeten betalen voor elcke zaecke by hen gepresenteert, ende die hy begeert te bedinghen, eenen halven stuyver.

42. Item d'appoinctementen ghegeven byden Auditeur oft Commissaris ten daghe dienende in absentie vanden Procureur van partije adverse, en sullen niet moghen gherecolleert worden, sonder al vore by partije, t'zelve versueckende, in te leggen twee stuyvers voor elcke zaecke.

43. Item sullen de Procureurs ghehouden sijn op heuren tour te houden alle behoorlijcke termijnen den Procureur van partije adverse competerende, nae styl ende maniere van procederen, sonder dat de selve Procureurs eenige andere termijnen onbehoorlijck sullen mogen versueeken oft obtineren in prejudicie vande tegenpartije, op de pene van twintich stuyvers by hen te verbeuren: tot welcken eynde sullen d'Auditeurs ende Commissarissen voor recht sittende, de voorgaende rollen voor hun nemen.

44. Item en salmen voordaen gheen recollectie opden lesten ding-dach vande ordinarise rolle houden : behalvens dat de schriftueren die durante rotulo souden staen te dienen, sullen moghen overghegheven worden ende wesen ontfanghbaer tot dat d'ander rolle beghint: des sal d'editie vande schriftueren inde voorschreven ende ander registers vande rolle moeten gheteeckent worden, sonder dat ghenoch sal sijn dat die byden Greffiers sijn onderteeckent, overbrocht ende overgheset in hun repertorie-boeck, op de pene datmen alsulcke schriftueren zal houden voor niet ghedient.

45. Item wanneer yemandt ghehouden is te dienen van eenige schrif-tueren, de wijle de Heeren te rechte sitten, t'selve wordt verstaen vande Heeren Commissarissen oft Auditeurs sittende tot ontcommeringhe vande saecken vande selve rolle, ende niet langher, al waert saecke dat de Heeren in't collegie van Borgemeesteren ende Schepenen noch vergadert waren.

46. Item en sal voordaen niemandt in cas van provocatien ghehoordt worden, t'en sy de provocant ten daghe dienende doet blijcken van sijne admissie, t'zy by requeste oft extract auctentijck wt de registers vande rolle, daer de saecke ghedient heeft.

VAN GARANDE.

1. Nae dien d'Aenleggher sijn conclusie ghenomen sal hebben, ende deVerweerder gefondeert is om garandt te versoecken, ende hy dat voor delitiscontestatie begheert, ende sijn garandt neemt, in dien ghevalle sullen hemvijftien dagen tijdts verleent worden, ende brieven, soo verre de persoonbuyten woont, om sijn garandt te sommeren, om te comen verclaren, oft hygaranderen wilt oft niet, ende ter tijdt toe dat t'voorseyde verclaren ghe-daen sal sijn, oft dat alsulcken garandt behoorlijck gecontumaceert wordt,als hier nae verclaert sal worden, so sal de principale saecke tusschen denAenlegger ende den Verweerder in state gehouden woorden : Endeinghevalle de Verweerdere garant versueckt naer litiscontestatie, en salde saeeke daerom tusschen den Aenlegghere ende Gedaechde niet gesta-teert wesen: Oock en sal sulcken Verweerder wt den processe niet moghenwesen, al waert dat de ghesommeerde t'garandt wilde aenveerden: maersal hem moghen vueghen met de partije garandt versocht hebbende.

2. Item soo verre partije alsoo gedaecht oft beschreven sijnde, in cas vangarande niet en compareert, sal (ghebleken sijnde vanden daghemente alvoren, oft vanden beschrijven, by relatie vanden bode die de brieven van-den selven beschrijven sal hebben ghedraghen) de Greffier teeckenen denoncomparatie vanden selven gedaechden oft beschreven. Ende sal d'Aen-leggher teghen hem moghen protesteren van sijne diligentie, ende voortsvan costen, schaden ende intresten, om die teghen hem oft sijne erffghe-namen, oft heure goeden te verhalen, soo verre hy succumbeert: ende salvoorts d'originael Verweerder in materie principaele moeten procederen al ofdaer geenen dach van sommatien in ghegheven oft begeert en ware gheweest.

3. Item in ghevalle de ghesommeerde, ghedaecht oft beschreven sijnde,compareert voor de Litiscontestatie, sal in dien ghevalle moghen versoeekencopye vanden billette, libelle, oft schriftelijcke aenspraecke des aenleggers,ende dach van berade, soo verre dien dach daer toe staet, den welc-ken d'Auditeur of commissarissen hem sullen ordonneren nae de gheleghent-heyt vander saeeken: ende dien dach dienende sal de gesommeerde moetenverclaren, oft hy de saeeke voor den originalen Verweerder wilt aenveerdenende intervenieren, oft niet, sonder te dien eynde dach van absentien temoghen nemen: Ende soo verre hy verclaert jae, ende partije met hem, als

p630

wesende solvent, is te vreden, oft oock d'Interventeur stelde cautie, sal deVerweerder originael wt ghedaen worden, ende blijven wt den processe:t'en ware dat d'actie ware reele, oft dat inder saecken souden moeten ghe-proponeert worden feyten, daer op d'originael Verweerder selve soudemoeten antwoorden onder eedt de calumnia, soo sal d'Auditeur endeCommissarissen, partije dat versoeckende, ordonneren, dat de Verweerdertot dien eynde blijve in .proces.

4. Item soo verre partije in cas van sommatie ghedaecht sijnde compa-reert, ende verclaert niet te willen garanderen, sal daer mede ghestaen,aengaende der materien van sommatien, om de materie principale daermede niet te retarderen : ende sal d'originael Verweerder moghen protes-seren van sijn diligentie, costen, schaden ende interesten, ende voorts indematerie principale moeten procederen.

VAN RECONVENTIE.

1. Daer partije ghedaecht sijnde den Aenlegger wilt reconvenieren, macht'zelve doen voor de litiscontestatie, oft terstont daer nae : in welckengevalle men inder saecken van conventie ende reconventie ghelijckelijck salprocederen: t'en ware dat d'een materie eer ware in state van wijsen oftliquider dan d'ander : in welcken ghevalle de materie wesende in state vanwijsen oft liquider, niet en sal worden geretardeert om d'ander saecke, maersal de selve eerst afghedaen worden.

VANDEN THOON.

1. Van alle feyten by partije ontkent sijnde, die inder saecken relevantende peremptoor sijn, ende voor sulcks byden Rechter bevonden worden,salmen partije wijsen ten thoone : Ende in saecken niet staende tot nanti-zatie, wordt partije ordinairlijck geaccordeert drije termijnen van thoon, teweten, op d'ordinarise rollen van vierthien daghen; op d'extraordinarise,de woensdaechsche, maendaechsche ende in collegie acht daghen : t'en warede Rechter bevonde dat de gelegentheyt vander saecke langheren oft corterentijdt van thoon verheyschte.

2. Item in saecken tot nantizatie staende, is de Verweerder ghehouden t'feyt by hem gheposeert ende byden Rechter peremptoor bevonden, te thoonen binnen acht bequame daghen : oft by ghebreke van dien, de conclusie des aenleggers by provisie onder cautie te voldoen.

3. Ende aengaende de feyten in materie van executie byden opponent gheposeert, ende daer af hy ten thoon gewesen wordt, is de selve opponent schuldich ende ghehouden die te thoonen binnen drije bequame daghen : oft anders ende by gebreke van dien, wordt den gedaechde toegelaeten met sijne executie te moghen voorts varen.

4. Ende soo verre d'Advocaet oft Procureur van partijen calumnieuselijck sustineert in eenighe saecken, feyten peremptoor oft relevant te sijn, soo datmen merckelijck in't visiteren bevint geen relevante feyten daer in te wesen, sal van sijn eyghen verbeuren nae discretie vande Heeren.

5. Ende sullen alle thoonen moeten gheleydt worden voor de Commissa-rissen ende Examinateurs. oft Schepenen ende Secretarissen, soo verre die daer toe specialijck gecommitteert sijn.

6. Ende ghetuyghen voor Notarisen ende anderssins niet wettelijck over- hoort, en salmen geen gheloove hier in rechte gheven.

7. Item aleer de Commissarissen sullen procederen totter examinatie vande getuygen, sal den selven moeten blijcken vanden dagemente vande ghetuyghen, ende vande partije daer teghen den thoon sal worden ghepro-duceert, oft van sijnen Procureur, om de getuyghen te sien oft hooren sweren : ende sal de producent schuldich sijn het billet vanden dagemente te hechten aen sijne feyten oft intendit, oft aen't billet vande artijclen vande schriftueren daer op hy sijnen thoon doen overhooren wilt, ende t'zelve alsoo onderteeckent sijnde, byde handt van de Langhe oft Corte-roede als vore te leveren in handen vande voorseyde Commissarissen ende Examinateurs, om alsdan te procederen totter examinatie vande voorseyde ghetuyghen.

8. Item sullen d'Advocaten ende procureurs hen vermyden inden intenditoft billet van productien daer op partije heuren thoon doet overhooren, testellen eenighe feyten te voren inden processe niet geposeert, noch by henbedinght, ende op gheene andere feyten thoon mogen leyden dan die inrechte sijn gheallegeert, ende daer op partije ghehoort is geweest : opde pene van drye guldens by hen te verbeuren, boven dien, dat op alsulckenthoon byden Rechter niet en sal worden gheleth, maer gherejicieert worden.

p634

9. Item salmen den ghetuygen eer men se examineert, den eedt afnemen ende onderwijsen t'perijkel naeckende den genen die hen niet opentlijck en verclaeren, ende ter eener oft ander sijden genegen sijn, door gunst, haet nijt, tweedracht oft anderssins.

10. Ende den ghetuyghen neerstelijck vraghen heur redene van wetent-heyt, vande plaetse, persoonen die'r by waren, oft sy de partijen welkennen, midtsgaders oft sy gheen maeghsschap van partijen en sijn, oft win-ners oft verliesers inder saecken, ende diergelijcke circumstantien int breede,ghelijck t'zelve de gheschreven rechten heysschen.

11. Item sullen d'Examinateurs den thoon gheheelijck ende int langheschrijven. in sulker vueghen als de ondervraechde persoonen hen gedrachdoende sijn, sonder te segghen: deponit artijklen utjacet, oft affirmeert desubvirguleerde clausule, oft diergelijcke : noch oock wt des eenens depositiete transcriberen van woordt tot woorde int grosseren vande ghetuyghen desanders vercleeren : maer een yeghelijcks verclaren besondere int langeminuteren, sonder te stellen : deponit ut praecedens, al op de pene van vierCarolus guldens, voor d'eerste reyse, ende voor de tweede reyse op dobbelpene, ende voorts arbitralijck ghecorrigeert te worden.

12. Ende sullen d'Examinateurs de depositien vande ghetuyghen soo ingheschrifte ghestelt, ten behoorlijcken tijde nae dien partijen van meerthoons gherenuncieert sullen hebben, oft daer af sijn versteken, in handenvande Greffiers autentijckelijck overbrenghen, ende den thoon schuldichsijn secreet te houden tot de publicatie vanden selven, op de pene van partijeheur interest te voldoen, ende voorts arbitralijck ghecorrigeert te worden.

13. Ende sullen de Commissarissen ende Examinateurs ordinairlijck voor elcken ghetuyghe t'overhooren, ende sijne depositie in't geschrift te stellen, hebben ses stuyvers, waer af den Commissarissen sullen competeren de twee stuyvers, ende den Examinateur vier stuyvers.

14. Maer alsser nae de geleghentheyt vander saecken meer aen verdient ware, sal de Commissaris t'zelve behoorlijck taxeren.

15. Ende als de Commissaris metten Examinateur versocht worden ten huyse van eenighe persoonen te gaen, die sieck sijn, oft anderssins niet wt en mogen oft connen ghegaen, sal partije des van doen hebbende ende ver-sueckende, den Commissaris ende Examinateur boven heuren ordinarissen loon den wijn gheven.

16. Ende van copijen van ghetuyghenissen, die sy niet dan auctentijcke sullen mogen wtgeven, om partije in't maecken van heure reproche ende salvatie niet te verabuseren door omissie van eenige substantiaele woorden, sullen hebben van elcken blade, inhoudende regulen, [ende] syllaben als in dese ordonnantie hier nae ghestelt is, twee stuyvers.

17. Item als partijen willen teghen den thoon reprocheren ende oocksalveren, soo ist gheordonneert dat voortaen d'Advocaten inde selve repro-chen oft salvatien niet en sullen moghen stellen oft poseren eenighe feyten,redenen oft middelen raeekende de principale materie, maer alleenlijckdienende om te reprocheren oft salveren den persoon ende depositie vandeghetuyghen, oft de stucken ende titulen in forme van thoone overgheghe-ven: ende en sullen daer en boven niet extenderen generalia juris contraaut pro: maer sullen de partijen, indien't hen goet dunckt, nadien dat indersaecken gheconcludeert is, moghen dienen van motijf van rechte oft consul-tatie, ende dit al opde pene van ses Carolus guldens, te verbeuren bydenAdvocaet, contrarie des voorschreven is gedaen hebbende, ende daer enboven van rejectie vander selver schriftueren, ende partijen te betalen heurinterest.

18. Item de processen aldus beleyt sijnde, ende daer in partijen gheslotenoft recht hegheert hebbende, sullen de Procureurs schuldich wesen heureInventarisen behoorlijck ende pertinentelijck te maecken, sonder daer ineenighe redenen oft verhalen te stellene: maer sullen alleenlijck inde selvestellen, waerom ende tot wat eynde, ende tot verificatie van wat artijcklenvan heuren schriftueren sy die stucken, tijtelen ende munimenten, die sydienen ende overgheven, sullen willen employeren, ende tot dien sullen syoock noteren ende designeren de clausulen vanden voorseyden munimenten,als die diversche clausulen inhouden : ende t'zelve doende, sullen obser-veren de ordene van elcken stucke nae dat behoort: te weten, eerst de pro-curatie, billet van daghement, d'acten, schriftueren, ende daer nae destucken elck in sijn ordene, alsoo t'zelve tot directie ende verstande vandermaterien behooren sal : ende daer toe advijs van heuren Advocaet mogennemen: al op de pene van eenen gulden, te verbeuren byden Procureur, diecontrarie t'ghene voorseyt is, ghedaen sal hebben.

p638

VAN ERF-SCHEYDINGHEN.

1. Materien van erf-scheydinghen salmen bedinghen extraordinarie endebuyten de rollen op de plaetse contentieuse, voor mijnen Heeren den Ampt-man ende twee Schepenen, in presentie vande ghesworen Erf-scheyders endeeenen Greffier, eerst verbalijcken ende sommierlijcken : Ende sullen aldaeropden staenden voet de Heeren recht doen ende vonnisse wijsen, soo verre desaecke daer toe is gedisponeert, oft andersins appointeren, ende indien desnoodt sy, t'heuren thoon wijsen, ende voorts elck malcanderen doen com-municeren heure stucken, daer mede sy hen willen behelpen, ende daer ent'eynden partijen ordonneren hen Verbael bedinghde, soo verre des nootsy, ende de saecke dat eyscht, te schrijven by advertissementen oft by memo-rien, ter discretien vanden selven Commissarissen.

2. Item salmen voortaen den thoon, diemen sal willen leyden in saecken van erff-scheydinge, overhooren ende afleyden int aensien, oft op der plaetsen daer twist om is, ende by eenen vanden Schepenen die te voren op de plaetse gheweest is : t'en ware dat de voorseyde Schepenen verclaerden t'selve noodeloos te wesen.

3. Ende salmen betalen voor elcke visitatie oft erffscheydinghe: den Ampt-man drij schellingen, den twee Schepenen vier schellingen, de Erff-scheyders elck eenen schellinck, den sesse oudste Advocaten oock twee schellinghen (boven heuren salaris oft termijn aen partije verdient), ende den Greffier (boven sijnen loon van t'schrijven van d'acten ende actitaten diemen in loco is houdende, ende den Clerck vanden Amptman, elck eenen schellinck Brabants

VAN PROVOCATIEN OFT BEROEPEN.

1. Item indien yemandt vande partijen met den vonnisse oft appointe-mente by den Commissarissen oft Auditeur als vore ghegheven, hem niet enwilde te vreden houden, maer pretendeerde daer by ghegraveert te sijn, salpartije daer af mogen provoceren van stonden aen, ende versoecken voormijn Heeren int Collegie verhoort te worden, midts in handen vanden Gref-fier oft Commissarissen ghevende twelff stuyvers van Vonnissen interlocu-toor, oft van provisie, ende van Vonnissen diffinitiff, vierentwintich stuyvers:Ende dat ghedaen sijnde, sullen partijen als dan voor Borghemeester ende638Schepenen ter presentien vanden Amptman in't Collegie (soo verre deVonnissen t'sijner manissen sijn ghegheven) worden ghehoort : ende salmendaer op sommierlijck ende cort recht doen, soo behooren sal.

2. Ende so verre partije niet opden staenden voet, oft binnen den derdendaghe van saecken by visitatie ghewesen, provoceerde, maer t'selve versochte by requeste, sal schuldich wesen in te legghen dobbel gheldt.

3. Item inghevalle dat bv t'voorseyde Collegie ghewesen oft gheappoinc-teert wordt ghelijck de Commissarissen oft Auditeur gewesen oft gheap- pointeert sullen hebben, sal de genantiseerde pene wesen verbeurt tot behoeff vande busse. Ende soo verre men bevindt dat de Procureur, om de saecke te dilayeren, ende calomnierende om tijdt te winnen, heeft ghepro- voceert in absentie van partije, oft sonder expressen last daer aff te hebben, ende de provocatie niet en avoyeerde, sal de selve Procureur, het Vonnisse gheconfirmeert sijnde, midts sijnder calumnien worden ghedoemt ende ghecondemneert in noch dobbel pene, om die wt sijn eyghen borse te moeten betaelen, ende daer boven partije adverse heure schade op te rechten.

4. Maer so verre by t'Collegie anders wordt ghewesen dan by de Com-missarissen oft den Auditeur, sullen de ghenantiseerde penninghen denProvocant worden gherestitueert, ende de gheprovoceerde Vonnissen gehou-den als niet ghewesen : Ende en sal de Greffier daer aff geen acten moghengheven, maer alleenlijck vanden Vonnissen oft terminatien daer in by t'Col-legie ghegheven. Ende aengaende den Vonnissen by den Commissarissenoft den Auditeur ter manissen des Amptmans oft sijnen substituyt, oft inanderen saecken by terminatien ghegeven, ende die niet beroepen en wor-den, sullen de Greffiers heure acten maecken ende extenderen, oft die byt'Collegie voorseyt waren ghegeven, met de Clausule nochtans in't eyndevander acten : actum inder saecken vanden rollen.

5. Item salmen alle saecken van provocatien vande Vonnissen voor denAmptman ghewesen, ontcommeren ende expedieren des saterdaechs na dernoenen : ende van Vonnissen voor Borghemeesteren gewesen, des vrijdaechsnae der noenen bedinghen : Ende so verre de Provocant niet en is gereet

p642

om de provocatie als dan af te doen oft de saecke niet en presenteert, sal het Vonnisse oft appointement by de Commissarissen oft Auditeurs gegheven, sorteren sijn effect, ende sullen de penninghen by den Provocant ingheleght, blijven verbeurt.

VAN EXECUTIE ENDE LEVERINGHE.

1. In materie van executie, partije gheobtineert hebbende, sal ghenoech wesen, om executie van sijn Vonnisse te begheeren, dat hy den-ghecon-demneerden met een Corte oft Langhe-roede wettelijck ghesommeert sal hebben t'sijnen huyse, oft daer hy winckel houdende is, aen sijnen per-soon, oft yemanden van sijnen huysgesinne, machtich ende gequalificeert zijnde, om den ghesommeerden de wete daer aff te doen, ende de sommatie te relateren met interval van tijde, te weten van vieren-twintich uren.

2. Item nae dien op d'acte executie gheteeckent is by den Amptman oft Borghemeester, dien t'selve van officie toebehoort, salmen de selve leveren twee gesworen Cluyvers, die daer mede gaen sullen terstont ten huyse van-den ghecondemneerde, om de goeden te bewaren, ende daer vast blijven, ten minsten een van hen, sonder wt den huyse te gaen : op de pene van te verbeuren heuren salaris, ende op te rechten de schade die partijen daer deur lijden, soo verre de goeden versteken worden.

3. Item salmen, soo verre partije dat versoeckt, de goeden moeten inven-tarieren binnen den derden daghe, dat de Cluyvers als voren daer in ghe-weest sullen hebben, ende partije dat versocht sal hebben, als vore.

4. Ende so verre dat saecken sijn, die niet en excederen vierentwintich guldens eens, salmen by den Clerck van den Amptman, in presentie van twee poorters, d'inventarisatie moghen doen.

5. Ende nae dien de voorschreven meuble goeden als voren behoorlijcken gheinventarieert sijn, sullen ten naesten vrijdaghe ter merckt moeten ghe-daen ende vercocht worden.

6. Ende soo verre de selve goeden dien vrijdaghe niet en connen al ver-cocht worden, salmen de reste ende overschietende meuble goeden vercoopen by openbaere wtroepinghe ten naesten werck-daghe, ende alsoo de selve executie continueren tot den eynde toe,ende tot dat alle de selve goeden vercocht sullen wesen.

p644

7. Item d'immeuble oft erff-goeden salmen vercoopen nae dien die wt-ghe-belt sullen wesen, ende drije werck-vrijdaghen ter merckt gheroepen sullen gheweest sijn, sonder dat d'Amptman oft Borgemeester sonder consent van partije de voorseyde vercoopinghe langher sal moghen ophouden.

8. Item sullen alle coopers van goeden by executie als voren vercocht,ghehouden wesen binnen vierthien dagen nae datse den palmslach ontfangenhebben, de coop-cedullen ende conditien van dien te comen voldoen, endeheure goedenisse ontfanghen (ghelijck t'zelve oock de voorschreven coopce-dullen inhouden), Oft by ghebreke van dien, de vierthien dagen overstrekensijnde, salmen ten eersten vrydage daer nae de selve vercochte huysen,erven, etc. wederom vercoopen : Ende indien de selve min comen te ghel-den, salmen dat op d'ecrste coopers ende heure goeden, met alle oncostendaer op gheloopen, verhalen : Ende soo verre de proprietaris, dien t'genedat vercocht wordt toebehoort, t'zelve doet incoopen, ende ten voorseydentijde niet en voldoet (boven dat, als voren, weder vercocht, ende dat mingelt op hem verhaelt sal worden) sal verbeuren drije ponden Brabants eens.ende dit al te verhaelen met reele parate executie.

9. Item alle goeden die by leveringhe oft besetsel wtghewonnen worden, moeten openbaerlijck als voren, byden Amptman oft sijnen Gecommitteerde verkocht, ende daer in, achtervolgende d'ordonnantie opde leveringe ende besetselen t'anderen tijden ghemaect gheprocedeert worden.

10. Item soo verre yemant de blecken oft brieven vanden Amptman van sijn officie weghen op huysen ende gronden van erven geset, aftreckt, ver-donckert oft belet, oft de segelen van coffers, contooren oft dierghelijcke by hem van officie weghen toegheseghelt, open breect oft den segel aftreekt, sal verbeuren sestich goude realen oft rijders, tot achtthien stuyvers t'stuck, d'een deel tot behoef vanden Heeren, het tweede vanden Amptman, ende het derde van deser stadt : oft anderssins arbitralijck gecorrigeert worden.

VANDE COSTEN.

1. Als yemandt ghecondemneert sal sijn in eenighe costen, ende daer aftaxatie begeert wordt, sullen die pertinentelijck ende int corte by gheschriftedoen stellen, sonder inde selve eenighe prologhe te moghen maecken,anders dan in deser vuegen : Costen gheresen tusschen dien als Aenlegghers,ende dien als Verweerders, navolghende t'vonnisse hier aen ghehecht, ver-sueckende daer af taxatie, sonder meer : ende sal de procureur, die de selvecosten by gheschrifte ghestelt sal hebben, ghehouden wesen die behoorlijckt'onderteeckenen.

2. Item sullen alleenlijck sommeerlijck moeten stellen in't libel van costende termijnen inde saecke ghehouden, ende oock tot verificatie vande voor-seyde costen op te doen soecken ende te brenghen in handen vande Gref-fiers t'gheheel proces van partijen ten beyden sijden overghegeven, endedaer by te vueghen alle de copijen vande schriftueren, stucken ende muni-menten, de welcke sy van partijen weghen begheeren sullen hen aen ghe-taxeert te worden, midtsgaders behoorlijck acquijt vanden rappoort-ghelde.

3. Ende oft ghebeurde, dat by partije adverse van eenighe saeeken, daerde selve in ghesuccumbeert hadde, reformatie versocht ware, sulcks dathet geheel proces van beyde partijen inde Cancelrije van Brabant overghe-sonden moeste worden, sal in dien ghevalle de Procureur vande partijeinder saecken ghetriumpheert hebbende. ghehouden wesen goedts tijts tecompareren inde Greffie alhier, ende byden Greffier op te doen teeckenenende in corte verbaleren de grootte van alle de schriftueren, stucken endemunimenten van beyde partijen inden Processen bevonden, ten eynde decosten daer wt naemaels by den Commissarissen met den Copijen, Extractenende Recepissen daer toe dienende sekerlijck ghetaxeert moghen worden:op de pene van dry Carolus guldens.

4. Item en salmen in't maeeken vande costen den Advocaten geen termijnentoe taxeren, dan van aenspraecke, antwoorde, replijcke ende duplijcke, endeinghevalle des noot sy, triplijcke ende quadruplijcke, eenen termijn vanthoone, reproche, salvatie: Sonder nochtans datmen de selve Advocateneenighe vanden voorseyden termijnen oft andere toe taxeren sal in saeckenschriftelijck beleyt: ten ware van saecken int Collegie bedingt. En de ter-mijnen vande Procureurs sullen ghetaxeert worden nae de discretien vandeHeeren totter taxatien ghecommitteert.

VANDE GREFFIERS.

1. Eerst sullen de Greffiers pertinente boecken moeten houden van de saecken die op de rollen, oft anderssins bedinght sullen worden, van

p648

extensie van Vonnissen, Requesten, ende andere, ghelijck sy tot noch toe ghedaen hebben, ende alle de selve boecken te houden ende laeten inde Greffie, sonder die tot heuren huyse te draghen.

2. Item sullen de Greffiers oft heure Clercken schuldich wesen te houden eenen boeck oft registre, daer in sy, in presentie vanden ghenen die hem de gefurneerde sacken leveren sal met den behoorlijcken inventaris, sullen op teeckenen den naem ende toenaem van partijen ende Procureurs, daer by vueghende den dach van de selve furneringhe ende overleveringhe.

3. Item sullen schuldich wesen heure voorseyde boecken soo te bewaren,dat die niet en comen in handen van partijen oft Procureurs buyten derGreffien: op de pene dat soo verre de Procureurs die met behendicheyt oftanderssins wt heure oft heurer Clercken handen crijghen, buyten de voor-seyde Greffie, te verbeuren by de Greffiers oft heure Clercken, die t'selveghedooghen, t'elcker reysen vier Carolus guldens : Sullen oock de stucken,schriftueren ende munimenten in rechte overghegheven, de Greffiers schul-dich sijn by hen te houden, sonder de selve den Procureur oft Advocaetvan partijen te restitueren oft communiceren : Ende soo verre daer in eenighefaulte is, oft de selve verloren oft ontvremt worden, de voorseyde Greffierssullen partijen gheinteresseerde schuldich wesen heur schade, die sy daerdeur lijden, op te rechten.

4. Item sullen de voorseyde Greffiers geen Processen mogen in't Collegiebrenghen, t'en sy datse volcomelijck, achtervolghende den inventaris, ghefur-neert sijn : noch inden voorseyden processe yet toe voeghen, aff doen, nochveranderen, nae dat die ghefurneert ende ontfangen sullen sijn : t'en sy metkennisse van saecken, by ordonnantie van Borghemeester ende Schepenen,oft by consente ende in presentie van beyde de partijen, in dien sy daer bybegheeren te sijn : op de pene van drije Carolus guldens, oft andersins terarbitragie vande Heeren.

5. Item en sullen gheen vonnissen moghen pronuncieren oft wten, t'en sy de selve behoorlijck te boecke ghestelt sijn.

6. En sullen oock, nae dat het vonnisse ghewesen is, partijen de stucken by hen ghedient niet wederom moghen geven, t'en sy by consente van beyde partijen, oft voor dat het vonnisse overjaert is : in welcken ghevalle sal een yegelijck sijnen sack metten stucken moghen nae hem nemen.

7. Maer inghevalle de ghedoemde renoncieerde van reformatie, sullen de

p650

Greffiers partijen de stucken mogen laten volgen, ende sal t'zelve de Greffier teeckenen op't boeck vanden vonnissen.

8. Ende sullen de voorschreven Greffiers nemen voor hunnen salaris den tax hier nae volgende, sonder meer.

9. Inden eersten sal de Greffier hebben van elcke schriftuere, stucken oftmunimenten by partijen in rechte overghegheven, van te teeckenen over-brocht, eenen stuyver: ende van het vonnisse oft oppoinctement daer op teteeckenen, een halven stuyver: ende van het vonnisse op sijnRegister te stellen(gelijck hij gehouden sal wesen t'zelve te doen), noch eenen stuyver. Desge-lijcks eenen stuyver van alle acten substantiael te boecke te stellen, als vanaenspraecken, antwoorden, replijcken, duplijcken, persistit, employen, pro-testen, comparitien, verclaringen van thoon, presentatien, acceptatien, dela-tien van eede, versuecken, vonnissen van cautie, deffaulten, desisteringen,ende diergelijcke. Vande copijen van eenige schriftueren, stucken oft muni-menten, die partijen aende Greffiers versoecken te hebben, sal de Greffierhebben, soo voor hem selven als sijnen Clerck, voor elcken blade over beydesijden, met goede leesbare ende correcte letteren geschreven, elcke sijde hou-dende vierentwintigh regulen, ende elcken regule twelf syllaben, sonderauthentiseren, eenen stuyver, te weten den eenen halven stuyver voor denClerck, ende den anderen voor den Greffier : dies sullen de Greffiers sulckediligentie hun Clercken in't copieren doen doen, dat partijen geen interest enlijden, oft geen redenen en hebben om haer te beclaghen van dat sy niettijdelijck gherieft en worden.

10. Item vande vonnissen die in Collegie sullen worden gemaeckt sullen de Greffiers hebben van die op heur rapport-boecken te stellen, ende geprononciert sijnde voorts te stellen op heur registeren, twee stuyvers.

11. Item van een procuratie te passeren voor Schepenen, oft ghelofte opvonnisse, oft borch-tochte eenen persoon aengaende, sal hebben drije stuy-vers, ende de Clerck voor projecteren eenen stuyver : Ende so verre hetPrelaten, Steden oft ghemeynten oft diversche luyden aengaet, hoe vele datdie oock in ghetale sijn, sal hebben vier stuyvers, ende de Clerck tweeblancken. Behoudelijck dat Momboors comparerende voor Weesen sullenvolstaen metten voorseyden eersten loon.

12. Item voor de stucken oft sacken inde Greffie overbracht om in collegie

p652

gheexpedieert te worden, behoorlijck ghefurneert ende ten diffinitiven gheinstrueert, soo voor de custodie der selver, als oock voor het oversien oft die behoorlijck sijn ghefurneert oft niet, midtsgaders voor die te leveren in handen vanden Borghemeester, sullen hebben vijf stuyvers : dies sullense ghehouden sijn sonder onderscheedt, des belast sijnde vande Heeren, de processen op te soecken, sonder van partijen daer af, oft om d'een saeeke meer dan d'ander te voorderen, yet te nemen.

13. Item en sullen voortaen de Greffiers geen vonnisse diffinitive moghenextenderen met exorbitante ende noodeloose insertien van redenen endemiddelen in't proces bedinght: Ende sullen hebben t'samen met hennenClerck voor d'extensie ende signature van elck bladt thien stuyvers, de Greffiedaer af ses stuyvers, ende de Clerck die d'acte beworpt, dry stuyvers, endede Clerck diese te boeeke stelt, eenen stuyver.

14. Item aengaende vonnissen van saecken schriftelijck beleyt, byvisitatie gewesen, daer af geprovoceert ende revisie versocht is, ende diedaer nae in 't collegie met vonnisse diffinitive ghedecideert sijn, en salmenvoortaen d'acte van t'Collegiael vonnisse van nieuws niet extenderen,maer alleenlijck het dictum vanden selven vonnisse stellen byde voorgaendegheextendeerde acte vanden vonnisse by visitatie ghewesen: t'en ware in casvan revisie eenige substantiale acten oft actitaten gedaen waren, die noote-lijck dienden in d'acte vanden collegialen vonnisse geinsereert ende geexten-deert te worden, waer voor men den Greffiers ende Clerck betalen sal alsvore.

15. Item sullen de Greffiers met heure Clercken hebben van een Requeste t'apostilleren ende te registreren, seven stuyvers: te weten de Greffier vijf stuyvers, ende de Clerck twee stuyvers.

16. Ende alst veel persoonen, Prelaten, Steden, ende Ambachten, oft dier-ghelijcke aengaet, sullen hebben neghen stuyvers, altijdt wtghenomen Weeskinderen, als vore.

17. Item van copijen, van ghelichte requesten, stucken ende munimenten, ende diergelijcke, sullen hebben, met authentiseren, voor elck blat hebbende regulen als vore, twee stuyvers.

18. Item van processen die ghereformeert worden, voor het oversien der selver, ende behoorlijck die te furneren ende te sluyten, sullen hebben de Greffiers met heure Clercken acht stuyvers.

p654

19. Met welcken salaris de Greffiers ende de Clercken respective, schuldich sullen wesen hen te vreden te houden, sonder yemanden t' exactioneren.

20. En sal oock niemandt vande Clercken vande voorschreven Greffierspartije moghen gheven oft leveren copijen oft extracten wtten Registerenvande Greffiers, t'en sy dat de selve eerst byden Greffiers sijn geauthenti-seert, ende hen recht daer af sy betaelt : noch oock geen extracten van von-nissen diffinitif partijen moghen gheven, sonder consent vanden selvenGreffiers, op de pene vanden voorschreven Greffiers hen gerechticheytvanden heuren te moeten betalen.

VANDE SECRETARISSEN ENDE HEURE CLERCKEN.

1. Inden eersten, sullen de Secretarissen schuldich wesen goede toesichtte nemen, dat de Protocollen, inhoudende de minuten vande contracten vanpartijen, wel bewaert worden, ende ten behoorlijcken tijde ingebonden,Noch oock en passeren wt bladeren in heur Protocollen oft Registers nietin ghebonden: op de pene, soo verre de selve oft eenighe van dien ver-donckert, verloren oft ontvremt worden, van dat te moeten verantwoorden,ende partije heur interest te voldoen.

2. Item sullen de Secretarissen, oft heure Clercken, so verre sy voor oftint passeren oft beworpen vande Instrumenten ghewaer worden, oft verne-men connen yet meer wt de goeden te gaen, oft de selve met eenige fidei-commisse, substitutie, oft andersins belast te sijn, dan de verlijder wt steecktoft te kennen gheeft, schuldich wesen dat partije gheinteresseerde te waer-schouwen: op de pene vande schade op hen te verhalen, oft andersins terarbitragien vanden Heeren.

3. Sullen oock de Secretarissen ende heure Clercken in't beworpenvanden contracten schuldich wesen goedt regard te nemen ende toe tesien wat titel de vercooper, erf-gever oft belijder heeft, ende alle be-scheet (besonder d'originale brieven) wel oversien, sonder eenige passe-ringhe te beworpen oft passeren, t'en sy dat sy de voorschreven originalebrieven te voren hebben in handen ghehadt ende oversien : op de peneals vore.

4. Ende wantmen daghelijcks bevint by diversche persoonen, de lasten

p656

ende renten wt heure goeden, huysen ende gronden van erven gaendeversweghen te worden, waer dore de goede lieden bedroghen worden, niettegenstaende t'selve t'andere tijden verboden is gheweest : Soo is't datmennu anderwerven seer scherpelijck verbiedt van s'heeren ende deser Stadtwegen, dat geen persoonen, geestelijcke noch weerdtlijcke, mannen oftvrouwen, wie sy sijn, hen pijnen noch en vervoorderen in't vercoopen oftbelasten van eenighe heure erfgoeden, te verswijgen eenigherhande erf-chijsen, gront-chijsen, erf-renten, noch andere lasten, hoedanich die sijn,op de pene van wie wetens ende willens contrarie bevonden wordt ghedaente hebben, gheacht ende ghehouden te sijn als een dieff, ende ghecorrigeertte worden, soo men nae ghelegentheyt der saecken bevinden sal tebehooren.

5. Ende ten eynde het verswijghen van belastingen te beter verhoedtworde, is gheordonneert, dat van nu voortaen, so wanneer huysen, grondenvan erven oft erf-goeden met renten oft anderssins belast sullen worden, deSecretarissen t'selve sullen schuldich wesen op den originalen erf-brief indorso te teeckenen: op datsoo wanneer men anderwerff de selve grondenvan erven oft erff-goeden wilt belasten, t'selve beter tot kennisse soo vandeSecretarissen als van partije mach comen, ende dien volghende wt ghestekenworden.

6. Sullen oock de voorschreven Secretarissen schuldich wesen in't passe-ren van alle contracten wel toe te sien dat de selve niet en sijn teghen recht, oft inhoudende eenige clausulen, naer costuyme, gheschreven rechten, oft ordonnantie vande Overheyt verboden oft ongheoorloft.

7. Item en sullen de Secretarissen geen wtschrijf-brieven moghen expedieren oft segelen, sonder last oft consent van den Borghemeester.

8. Item de secretarissen sullen schuldich wesen den partijen goede expe-ditie te doen, ende hun Clercken in dien hebben, datse partije brieven die acceleratie heysschen, terstont affschrijven sonder partije te sleypen: op de pene vande selve hen interest te betalen.

9. Ende sullen de Secretarissen ende heure Clercken hun te vreden hou-den met den salaris hier nae ghestelt.

10. Te weten, van een simpel constitutie oft transport van renten, sal de Secretaris voor sijn passeren, segelen, teeckenen, francijn ende wachs, dat hy daer toe levert, hebben. . . . . . . . . . . . . . 6 st.

p658

11 . Ende de Clerck die t'contract beworpen ende ghegrosseert sal hebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 st.

12. Voor simpele transporten van obligatien, versterffenissen, actien ende gherechticheden, de Secretaris . . . . . . . . . . . . 7 st.

13. De Clerck .. ..... . . .. . 4-

14. Voor een constitutie van een rente inhoudende meer panden, oft inhoudende de clausule ghebraecker yet, oft die wt crachte van Procuratie gebeurt, de welcke inden contracte genarreert moet worden, ende d'besien vanden Secretaris ende Schepenen, sal de Secretaris voor t'passeren, colla-tioneren, wachs, francijn, seghelen ende teeckenen hebben 7 st.

15 . Voor den Clerck van het projecteren ende grosseren. . . . -

16. Voor een transport inhoudende twee diversche renten, de Secretaris ............. ..... 7 st.

17. De Clerck. . .... . . . . ... . . . 5. st.

18. Ende van transporteren [transporten], inhoudende meer renten, naer advenant.

19. Wat van een daech-cedulle den Secretaris met sijnen Clerck, ende den sesse oudsten Advocaten toecomt, wordt gheseght onder den Titel: Van de Rechten ende Salarissen den Amptman ende sijnen Officiers competerende.

20. Voor eenen Poorters-brief, voor het segelen met t'stadts seghel, ende teeckenen ..... ........... st.

21. Den Clerck voor sijn grosseren .. .... . . . . . -

22. Voor een sommatie oft appellatie-brieff, ende dierghelijcke, voor het teeckenen ende seghelen ..... ...... . . . . st.

23. Ende voor eenen wt-schrijf-brief, voor teeckenen, segelen, ende t'con-sent daer af vanden Borghemeester te nemen. . . . . . . . 6 st.

24. Voor den Clerck . . . . . . . . . . . . .. 3- -

25. Voor brieven van requisitorien, ghesloten oft in papiergheschreven, met den seghel daer op ghedruckt, den Secretaris . . . . . . 5 st.

26. Den Clerck . . . . . . . . . . . . . . . -

27. Voor brieven van requisitorien in't francijn geexpedieert met t'stadts seghel daer onder wt hanghende . . . . . . . . 6 st.

28. Den Clerck. . . . . . . . . . . . . . . . . 4 --

29. Voor alsulcke certificatien gheexpedieert in't francijn, met t'stadts zeghel daer onder wt hanghende . . . 6 st.

p662

30. Den Clerck .... . . . . 4 st.

31. Voor een simpel procuratie, voor het passeren, stoffe, segelen met t'stadts zegel, collationeren ende teeckenen . .. . . . . 7 st.

32. Voor den Clerck .............. ....... .. 4 -

33. Voor een certificatie daer maer twee oft drij persoonen en compare-ren, voor t'passeren, stoffe, seghelen ende teeckenen, soo verre die in't papier gheexpedieert wordt, met den seghel daer op ghedruckt. . 5 st.

34. Den Clerck...... . 3 -

35. Voor certificatien daer meer dan vier persoonen compareren, oft die Steden, Prelaten, Ambachten oft ghemeynten aengaen, den Secretarissen . ............... 9 st.

36. Den Clerck ......... . 6 -

37. Item van een attestatie in duytsche in't papier metten seghel daer onder ghedruckt . . . . . 5 st.

38. Voor den clerck . . . . . . . . . . . 3 -

39. Voor een calengieringhe, voor t'passeren ende teeckenen . . 6 -

40. Voor den Clerck .. . . . . . . . . . . . . . . -

44. De clerck die de daech-cedullen in sal hebben ghestelt, sal hebben, als partije die comt lichten. . . . .. . . . . 1 st.

42. Van een extract wt den vierschaer-boeck. . . . . . . 2-

43. Voor den Clerck. . . . . . . . .. . .-

44. Van eenen simpelen water-brief oft schult-brief onder stadts seghel gheexpedieert. .. . ... . . . . . . . 6 st.

45. Voor den Clerck. . . . . . . . . . . . . . 4-

46. Van eenen gelijcken brieve met clausule van ghebraecker yet, oft renunciatie van preferentie . . . . . . . . . . . 8 st.

47. Voor den Clerck . . . . . . . . . . . . . . . 6 –

48. Item van procuratien, certificatien, transpoorten ende diergelijcke, mitsgaders alle andere in Latijne, Spaensche oft Walsche tale gheexpedieert, sal betaelt worden dobbel salaris, als van oudtsgheploghen is.

49. Item soo vele aengaet den erfghevinghen, hueringhen, accoorden, transpoorten van huysen ende gronden van erven, scheydinghen ende

p662

deylinghen, testamenten, houwelijcsche voorwaerden. ende andere diergelijcke verscheyden groote contracten, die seer onghelijck loopen, ende diemen niet taxeren en can, overmidts de diversiteyt vanden conditien, die daer in ghebrocht worden, sullen die by Borghemeester ende Schepenen, oft byden Secretarisen, soo verre partije daer mede te vreden is, ghetaxeert worden nae advenant van andere boven geroerde contracten: in vueghen dat de Clercken hen sullen moeten laeten ghenoeghen met twee derdendeelen van t'ghene den Secretarisen voor heuren salaris sal worden ghetaxeert : t'en ware de Clerck in't beworpen hadde gedaen extraordinarise moeyte, als van te moeten gaen opde plaetsen, om inspectie oculaire te nemen, oft die contracten ter goeder luyden huyse beworpen te hebben, ende dierghelijcke : welcken aengaende sy hen sullen moeten laeten contenteren inde redelijckheyt: oft anders, de luyden clachtich vallende. Sullen Secretarisen, partijen daer op ghehoort, den selven heuren salaris modereren soo sy sullen vinden inde redelijckheyt te behooren.

50. Met welcke salarisen de Secretarisen ende heure Clercken schuldich sullen wesen hen te vreden te houden, sonder yemanden t'exactioneren, oft wijn oft drinckgelt te eysschen, oft sonder te seggen: geeft dat u belieft: op pene, van die contrarie genomen sullen hebben, te verbeuren ses Carolus guldens, ende te restitueren t'gene sy meer sullen genomen hebben, oft anderssins ter arbitragien vanden Heeren.

5l. Item en sal niemandt vande Clercken vande Secretarisen partije moghen gheven oft leveren eenighe copijen van Schepene brieven, dan die gheteeckent oftgeauthentiseert sijn byde Secretarisen, noch eenighe copijen wt den protocollen ongheauthentiseert wtgeven, op de pene wie contrarie vande Clercken gedaen sal hebben, van het recht dat den secretarisen daeraf soude competeren, selfs te betaelen.

52. Item en sullen de Clercken niet moghen de brieven oft stucken van partijen onderhouden, onder het decksel van dat sy van heuren salaris niet betaelt en sijn : maer des vercocht sijnde, sullen de brieven moeten leveren den Secretarisen om gheteeckent te worden, die hen vande selve partijen sullen doen contenteren, naevolghende den voorseyden ghesetten salaris, oft sullen dien anderssins rechtelijck moghen heysschen.

53. Ende inghevalle de voorschreven Clercken hen in t'ghene des voor-schreven is niet behoorlijck en quijten, ende Secretarisen bevinden heurdaerin ghebreckelijck te sijn, sullen de voorschreven Secretarisen daer inschuldich sijn te versien, by suspensie oft afsettinghe van d'exercitie vanhen Clerckschap, oft anderssins ghelijck sy nae ghelegentheyt sullen vindente behooren : oft inghevalle van ooghluyckinghe oft simulatie, sullen Borghe-meester ende Schepenen sulcke ordene daer op stellen, ghelijck sy sullenvinden te behooren.

54. Overmidts oock diversche ongheregeltheden ende abusen gheschiedenin't maecken ende onderteeckenen vande coop-cedullen, en sal niemandt,wie hy sy, voortaen moghen maecken noch onderteeckenen eenighe coop-cedulle van eenighe huysen, gronden van erven, erf-renten oft diergelijeke,die en sal moeten ghemaect ende gheteeckent sijn by yemandt vande tweelfeerste Clercken, diemen heet Stoelclercken wtter Secretarijen, die hentween, by ghebeurte, allen vrydaghen sullen comen ter vrydaeghs merct,ende den palmslach ghegheven wesende, de coop-cedullen t'heurwaertsnemen, wt handen vande Oude-cleercoopers, ende die voorts nae ouderghewoonten onderteeekenen, op datter gheen veranderinghe oft fraude inen gheschiede: dies sal de cooper sijn contract van goedenisse moghen laetenmaecken by alsulcken Clerck als hem believen sal, maer en sal niemandtvande Clercken eenighe goedenisse moghen beworpen wt eenighe coop-cedulle, die by yemanden vande selve tweelf Clercken niet onderteeckenten sal sijn.

VANDE ADVOCATEN ENDE PROCUREURS.

1. Niemandt en sal in dese stadtmoghen exerceren d'officie van Advocaet, hy en sy in eenige universiteyt ghepromoveert, ende inde rechten Licen-tiaet ghecreëert, ende van goeden name, fame, nut ende bequaem, ende Poorter deser stadt, ende in handen vanden Borghemeester den eedt daer toe staende ghedaen hebbe.

2. Van ghelijcken en sal niemandt als Procureur ontfanghen worden, hy en sal daer toe nut ende bequaem bevonden sijn by Amptman, Borghemees-ter ende Schepenen, ende oudt over de vierentwintich jaeren, ende oock Poorter deser stadt.

3. Item naevolghende de collegiale acte vanden xxv. Augusti, Anno lxxx. en sal niemandt moghen ontfangen worden boven t'getal van sessendertich

p666

in als, ende sal de selve ordonnancie in alle heurepoincten onverbrekelijck onderhouden worden, daer af de contrarie hier vore niet en is gheor-donneert.

4. Item en sullen de procureurs gheen Solliciteurs admitteren, oft saecken van hen overnemen : welcke Solliciteurs men voortaen oock niet ghedoo-ghen en sal te comen in eenige cameren van justicien alsmen daer te rechte sitten sal: ende inghevalle sy hun vervoorderen inde voorschreven cameren te comen, sullen de Corte-roeden die doen wtgaen ende vertrecken.

5. Ende soo verre de selve Procureurs door siecte oft nootelijcke oor-saecke absent oft wtter stadt sijn, en sullen niemandt anders in heure plaetse, om heur saecken te bewaren, moghen stellen, dan eenen ghesworen Procureur deser stadt, volcomelijck vander saecken geinformeert wesende.

6. Item de voorschreven Advocaten maeekende schriftueren, sullensculdich sijn hun te wachten inde selve te stellen groote resumptien ofteenighe rediten, oft andere allegatien totter materie niet dienende, oft grooteaccumulatien van passagien van rechte, meer dienende tot ostentatie endelanckheyt vande schriftueren, dan tot de decisie vander saecken, op de penevan vier Carolus guldens, ende tot dien partije te moeten restitueren terarbitragien vanden selven Borgemeesteren ende Schepenen, t'gene des sy naeradvenant bevinden sullen de voorschreven schriftueren te prolix ghemaectgheweest te sijn, ende alsoo partijen te vele afgenomen te hebben : ende datoock niet tegenstaende eenighe pactien, stipulatien oft conventie ter con-trarie met partije ghemaect.

7. Sullen oock de voorschreven Advocaten ende Procureurs heur verbaelbedinghen oft schriftueren oft andere gheschriften schuldich sijn met alleeerbiedinghe ende reverentie te doen ende te stellen, ende hen te wachten vante segghen oft stellen eenighe proposten oft injurieuse woorden, t'zy teghenpartije oft yemandt anders, opde pene van thien guldens, ende voorts terarbitragien vanden Heeren.

8. Item sullen d'Advocaten ende Procureurs, te wyle dat andere heursaecken bedingen, moeten goet gehoor gheven, sonderte clappen oft rumoerte maecken, oft den genen die sijn saecke bedinght sijn propoost te scheuren,oft in sijn redene te varen, oft eenighe andere insolentie te bedrijven, op depene van eenen Carolus gulden te verbeuren t'elcker reyse byden genen diebevonden sal worden t'selve gedaen te hebben, ende voorts ter arbitragienvanden Heeren.

p668

9. Insghelijcks sullen de voorschreven Advocaten ende Procureurs hen verdraghen, nae dien eenich vonnisse interlocutoor oft diffinitijf byden Wethouderen ghewesen ende ghepronuncieert sal wesen, daer tegen te seg-ghen, oft vande beslichte saecke yet te verhalen, op de voorschreven pene, die sy sullen moeten betalen, al eer sy in eenige saecken sullen ghehoort worden.

10. Item en sullen d'Advocaten oft Procureurs niet mogen nemen eenigheinformatie voor de bancke, rolle oft inde dingh-camere, de wijle men dingtoft de rolle houdt, ende sullen moeten comen gheinformeert inde banck oftrolle, op de pene van eenen gulden als vore: t'en ware van buyten-liedenoft ghearresteerde persoonen, die van te voren gheen informatie en hebbenconnen ghegheven, d'welck sal staen ter discretien vanden Heeren.

11. Ende sullen d'Advocaten ende Procureurs hebben ende nemen voor heuren salaris ende vacatien den tax hier nae volghende:

12. Eerst van schriftueren by hen voor partije ghemaeckt sullen d'Advo-caten hebben van elcken blade inhoudende als vore vierentwintich linien, ende elcke linie tweelf syllaben, geschreven met goede leesbare letteren in goeden papiere, vijf stuyvers, sonder meer : t'en ware dattet een saecke van grooter importantie ende swaricheyt ware, inde welcke by taxatie van Bor-ghemeester ende Schepenen men meer soude moghen nemen, ende anders niet.

13. Item salmen voortaen den Clercken van d'Advocaten betalen voor t'schrijven ende grosseren van elck bladt vande voorschreven schriftueren, eenen halven stuyver, d'welck partije oock sal worden aengetaxeert inde costen vanden processe.

14. Ende soo verre de voorscheven Advocaten verbalijck eenighe saecke bedingen, sullen hebben voor heuren termijn . . . . . . . 4 st.

15. Ende de Procureur van elcken termijn dry stuyvers, so van saecken die verbalijck, als die schriftelijck bedinght worden.

16. Item alsProcureurs sullen vaceren voor Commissarissen om ghetuyghen te produceren, sullen van elcken ghetuyghe dien sy produceren, hebben 2 st.

17. Item sullen de Procureurs de Inventarisen schuldich wesen te onder-teeckenen, ende voor het maecken ende teeckenen vande saeken totter diffinitive geinstrueert, hebben . . . . . . . . . . . . . 8 st.

18. Ende van saecken incidentale oft provisionale . . ... 4 -

p670

19. Item sullen de Procureurs, de saecken behoorlijck ten diffinitiven gein-strueert sijnde, hebben twee Carolus guldens van materien daer af den eysch bedraecht boven de hondert Carolus guldens eens : ende van saecken bedragende boven de vijftich guldens totten hondert toe, eenen Carolus gulden.

20. Item van het libel van costen, d'welck sy sullen moeten maecken ende teeckenen als voren, sullen van elcken beschreven blade houdende regulen als boven, hebben . .. . . . . . . . . . . 3 st.

21. Ordonnerende niettemin dat de voorschreven Procureurs, de voor-schreven libellen niet onbehoorlijck en sullen extenderen.

22. Sullen oock d'Advocaten ende Procureurs de stucken, schriftueren, munimenten oft sacken van partije niet moghen onderhouden, onder t'decsel dat sy van heuren salaris niet betaelt en sijn, maer die schuldich wesen te brenghen inde Greffie, ende betalinge van heuren salaris rechtelijck mogen heysschen: wel verstaende, dat [sy] de schriftueren die sy selfsghemaect hebben, niet schuldich en sullen sijn te dienen, sy en sijn daer af ghecontenteert.

23. Item sullen d'Advocaten ende Procureurs metten voorseyden ghesetten loon hen moeten te vreden houden, .sonder yet meer voor wijn oft anderssins, in wat manieren t'selve soude mogen wesen, te heysschen, ende dat opde pene van ses Carolus guldens, ende daerenboven van te restitueren t'gene sy te vele souden mogen partije afgenomen hebben, niet tegenstaende oock eenighe conventie oft stipulatie ter contrarien, de welcke, als tegen recht ende dese ordonnancie, wy verclaren nul ende van onweerden.

VANDE RECHTEN ENDE SALARISEN DEN AMPTMAN ENDE SIJNE OFFICIERS COMPETERENDE.

1. Inden eersten, wat den Amptman van vonnisgeldt competeert, wordt in't ghedruct Costuymboeck in't eynde vanden titel: Van vonnissen in civile saecken, etc., gheseght.

2. Item voor het bevonnissen van Schepene-brieven oft Poorters kennisse, ende voor het schrijven ende seghelen van des voorschreven Amptmans brieven, gheeft partije impetrante . ........ 5 1/2 st.

3. Is d'impetrant oock schuldich inden voorschreven brief te doen steken, tot behoeve vanden Officier vander plaetsen daer den brief ghesonden wordt, om de wete aldaer aen partije te doen. 2 st.

4. Welcken brief alsoo besloten ende besegelt sijnde, wordt by eenen

p672

ghesworen Stadt-bode, die d'Amptman daertoe particulierlijck verkiest, ghesonden ter plaetsen daer't behoort: ende heeft de selve bode voor sijnen salaris ende relaes, van elcke myle buyten de vryheyt vande stadt van Antwerpen, t'samen voor t'gaen ende keeren . . . . . . . 4 st.

5. Item voor elcke leveringhe ghenomen aen huysen ende gronden vanerven binnen dese stadt gheleghen (daer onder de nieuwe stadt ended'begrijp vanden casteele mede ghecomprehendeert sijn) betaelt men vijfstuyvers eens, daer van den Amptman comt acht grooten Brabants, dentwee Schepenen elck twee grooten, ende den Clerck van die te teeckenen,dry grooten Brabants, t'samen . . . . . . . . . . . . st.

6. Ende buyten de cuype binnen de vryheyt deser stadt, dobbel geldt, als hy ordinairlijck omrijt . . . . ... . . . . . . . 10 st.

7. Ende soo wanneer Amptman ende Schepenen ten versuecke van par-tijen buyten tijdts om leveringhe te doen, vaceren, is men schuldich den Amptman ende Schepenen den wijn te betalen boven den ordinaris: te weten, in als binnen de stadt xxv st. ende buyten dobbel.

8. Item voor d'extract vande authentijcke leveringhe, betaelt men. 31/2 st.

9. Item voor het bleck ende t'hangen van dien binnen der t'stadt, t'samen xvj st. ende buyten dobbel.

10. Item voor de daechcedule drymael ter vierscharen te lesen, te boecke te stellen, ende de procuratie te passeren, ende de daechcedule te teeckenen, ende die inde charte te stellen diemen voor de Secretarije hanght, salmen t'samen betalen thien stuyvers: te weten, de drije stuyers voor den Clerck, de vier grooten Brabants voor de sesse oudste Advocaten, ende de reste voor de Secretarissen.

11. Item voor de calaengie op d'afdaginghe metter clocke ghedaen, betaeltmen den Secretaris . . . . . . . . . . . . . 1 st.

12. Ende van d'extract auctentijck daeraf ij st. ende den Clerck j st. maeckt t'samen . . . . . . . . . . . . . . . . 3 st.

13. Van arresten van goeden oft persoonen byden officier gedaen, vier stuyvers, weder de gearresteerde persoon onder sijnen eedt, trouwe oft eere, oft onder borchtochte gherelaxeert wordt oft niet, weder oock t'zelve inde nieuw stadt oft inden byvanck vanden casteele gheschiedt.

14. Item voor d'arrest van goeden over te setten int Amptmans boeck, ende voor t vernieuwen, comt den Amptman ende sijnen Clerck . . 3 st.

p674

15. Voor d'extract vanden selven arresten autentijck . . . . 3 1/2st.

16. Item van d'wtwinninghe ter Vierscharen, sesse stuyvers [ende] eenen halven: daer af competeren den Amptman vier grooten ende eenen halven, den ses oudtste Advocaten aldaer comparerende, thien grooten, ende den Clerck des Amptmans vijf grooten Brabants, maeckt t'samen . 6 1/2st.

17. Item van eene volcomene acte van evictien . . . . . 7 -

18. Item van leveringhe aenden ghearresteerden pandt te nemen, ende die int Vierscharen oft Amptmans extraordinaris boeck te stellen . . 1 st.

19. Item vande wete te doen aenden Schouteth, oft aen partije, geeftmen de Corte-roede . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 st.

20. Den Schouteth, als de wete aen hem ghedaen wordt, comt. . 1-

21. Item van apprehensien oft arrestementen van persoonen, als partije in rechte zijn recht houdt aenden Amptman, begeerende dat hy eenen buy-tenman oft anderen persoon, arrestabel zijnde, voor rechte comparerende, soude arresteren oft ghevanghen houden oft doen houden, competeert den Amptman . . .... . . . . . . . . . . .. 1 1/2 st.

22. Item sijne Cnuyvers die hy daer toe te wercke stelt, oft Colf-draghers, als sy d'apprehensie doen, hebben onder hen tween elck. . . 8 st.

23. Desghelijcks als eenige van d'Officiers, Colffdragers, Cnuyvers, oft Vangers yemanden elders dan voor recht vanghen, hebben onder hen bey-den elck . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 st.

24. Den Cipier competeert van elcke apprehensie . . . 15 -

25. Item van de gheapprehendeerde te boecke te stellen, comt den Cipier.... .1 st.

26. Item van recommandatie oft beswaernisse vanden gevanghene in't Cipiers boeck te stellen . . . . . . . . . . . . 1 st.

27. Ende van nu voortaen niemant wie hy zy, die voor civile saecken oft schulden eenighen persoon sal doen apprehenderen, ende by de ghe-sworen s'Heeren Dienaers oft Cnuyvers in eenighe herberghe doet leyden, en sal meer moghen heysschen oft in sijne costen doen stellen ten laste van partije succumbente, ter saecken van oncosten van eten, drincken ende slapen, dan teghens sessendertich stuyvers s'daechs, den nacht mede gere- kent, te weten vierentwintich stuyvers voor twee Colff-draghers, sonder meer, ende twelff stuyvers voor den ghevanghen.

28. Sullen hen oock de Colff-draghers ende Cnuyvers elck met de voor-

p676

schreven twelf stuyvers voor heure montcosten s'daechs, boven heurenvoorschreven salaris vande apprehensie, moeten laten ghenueghen, sonderhoogher tot laste (t'ware vanden ghevanghene oft die den selven heeft doenapprehenderen) yet te moghen rekenen, doen aenschrijven, oft heysschenvoor de bewaernisse des ghevanghenen by daghe oft by nachte, nochanderssins.

29. Item competeert den Amptman voor d'manen vanden ontsetsele, als partije arrestante niet en compareert om de saecke vanden arreste te defen- deren . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 1 1/2 st.

30. Van dagemente, wettelijcke wete. ende sommatie vanden vonnisse binnen de cuype vander stadt, daer de Nieu-stadt ende d'begrijp van den Casteele onder is, geeftmen . . . . . . . . . . . . . 2 st.

31. Buyten de mueren oft cuype vande stadt binnen de vrijheyt, dobbel, te weten . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 4 st.

32. Het teeckenen vander executien by den Amptman ghedaen, wordt by zijnenClerck geregistreert, met annotatie vander qualiteyt ende datum van-den Vonnisse, ende de namen vande Cnuyvers dien d'acte is in handen gelevert, daer vore men den Clerck betaelt . . . . . . . . . 1 st.

33. Van het teeckenen van executien van vonnissen, t'sy ter manissen des Amptmans oft anderssins by terminatie ghewesen, ende van het teeckenen van t'consent des Borghemeesters, om yemanden te vanghen, oft t'vonnisse op den persoon des ghecondemneerde ter executien te stellen, en betaelt men niet.

34. Item de Cnuyvers die metter acten daer op d'executie gheteeckent staet, ten huyse vanden gecondemneerde tot bewaernisse van goeden, vast blijven, ten minsten een van hen, hebben elck van henlieden sesse stuyvers s'daechs, ende den cost, den nacht met den dach in een begrepen.

35. Item voor de beschrijvinghe van des ghecondemneerden goeden, wedert'selve geschiedt binnen de nieuw stadt oft elders binnen de Cuype oftmueren, comt den Amptman, den twee Schepenen ende den Clerck t'samendrij guldens eens, maeckende vijfthien schellingen Brabants: te weten denAmptman ses schellingen, den twee Schepenen oock ses schellinghen, endeden Clerck drij schellinghen Brabants. . . . . . . 3 gul.

36. Item buyten de Cuype oft mueren vander stadt ende vrijheyt der selver, dobbel, als voren.

p678

37. Ende so wanneer men vanden Clerck copije authentijck vanden selven Inventaris begheert, is men schuldich hem daer vore te gheven van elck blat , .................... 2 st.

38. Item als de Clerck in saecken niet meer bedragende dan vierentwin-tich guldens, de goeden des ghecondemneerden alleenlijc in presentie vantwee Poorters beschrijft, en is men niet meer schuldich voor hem endevoor den Amptman te betalen, dan vijf schellingen Brabants oft eenengulden .. .. . . . . ....... . . . . 20 st.

39. Item voor de copije autentijck vanden Inventaris, in sulcken saecken als die begheert wordt, ende anders niet, van elck bladt. . . 2 st.

40. Item vande onruerlijcke goeden oft renten wt te bellen, ende te condighen datmen die by executie verooopen sal tot dat den palmslach ghegheven wordt, hoe dickwils ende hoe selden datmen wt belt, t'samen . . ........ 20 st.

41. Item als men meubele goeden vander officie weghen wt belt, comt den Belle-man van elcke wtbellinghe . . . . . . . . . . 4 st.

42. Item voor t'plecken van eenen brief voor t'huys oft grondt, inhoudende dattet van weghen des Amptmans te coope is, oft den dach wanneer datmen den Palmslach gheven sal, comt den Cnuyvers die den brief, hen by den Clerck des Amptmans ghelevert, plecken . . . . . . 4 st.

43. Item van d'overbate vanden prijs vande vercochte onruerende goeden, daer van de penninghen in handen des Amptmans comen, voor d'bewaren ende distributie van de selve penningen (alle lasten ende costen vander executien aff getrocken) midtsgaders van penninghen ende estimatie van meubele goeden onder hem ghesequestreert, comt den Amptman den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60en penn.

44. Item sijnen Oude-cleercooper met sijnen Clerck,van vercochte immeu-bele goeden, van twintich stuyvers erffelijck overbate, eenen braspenninck, ende alsoo van elck pondt Brabants erffelijck overbate . . . 5 st. eens.

45. Item van meubele goeden by executie des Amptmans vercocht, comt den Oudecleercooper des Amptmans voor elck pondt Brabants eens, vier stuyvers, ende den Amptman eenen stuyver, ende niet eenighen 60en pen-ninck: voor welcke vijff stuyvers sijn sy ghehouden de penninghen van de vercochte meubele goeden goedt te doen ende over te tellen. . . 5 st.

46. Ende want men de voorschreven goeden vercoopt om met ghereede penninghen betaelt te worden, en heeft d'oude-cleercooper gheen ses weken tijdts om de selve penninghen op te brenghen ende partije die over te tellen.

47. Item als de goeden seer costelijck sijn, ende den salaris alsoo exces- siff loopen soude, mach partije metten Amptman ende sijnen oude-cleer-cooper van heuren salaris overcomen: oft andersins sijn Borghemeester ende Schepenen den salaris modererende.

48. Item soo wanneer eenighe onruerlijcke oft andere goeden ter vrij-daeghs merckt, t'sy by executie oft anderssins, vercocht worden, niemant ensal voortaen ghehouden wesen eenighen last oft oncost van lijfcoop te dra-ghen, noch daer op te gaen drincken oft teeren, noch eenigen Officier, wiedat hy ware, daer voren yet te betalen, t'en sy dat hem belieft: behoude-lijck dat den Amptman, van elcke executie ende vercoopinghe als vore, vanonruerlijcke goeden daer goedenisse nae volght, voor sijnen wijn comen 20 st.

49. Ende al waert dat yemanden beliefde op den lijff-coop te gaen drinc- ken oft teeren, en soude de debiteur wiens goeden gheexecuteert sijn, noch sijne vercochte goeden daer mede niet moghen belast worden.

50. Item den Notaris wt de Secretarije deser stadt, die onder de coop-cedule acte autentijck vande vercoopinge ende palmslach schrijft, comt een gelte wijns, daermen vore betalen sal. . . . . . . 20 st.

51. Item voor d'autentijcke coop-cedule is men ordinaerlijck schuldich te betalen . . . . . . . . . . . . . . . 10 st.

52. Item voor den staet vande vercochte onruerlijcke goeden te maecken ende autentijck te leveren, comt den Clerck van elck bladt gheschrifts 3 st.

53. Item voor de goedenisse oft transpoorten van onruerlijcke goeden oft actien by den Amptman van sijner offitie weghen voor Schepenen ghe-passeert, en comt hem niet.

54. Item van elcken vercoope van sterf-huysen, daer scheydinghe ende deylinghe tusschen den erfghenamen ghebeurt, t'sy t'selve ter vrijdaeghs merckt, oft elders voor huysen oft deuren van borgeren geschiede, compe-teert den Amptman vier stuyvers eens: Wtgenomen Godts-huysen ende Gast-huysen die by den Aelmoesseniers worden geregeert, ende die de Laecken-halle aengaen, ende vercoopinghen die by Deurweerders oft Schouteth wt crachte van sijnder officien ghedaen worden: Wtghenomen oock

p682

vercoopingen van ambachts gereetschappen, als Drooch-scheeren, Hameren, Beytels van Timmerlieden, Smeden, ende andere ambachten, ende soo wanneer yemant, t'sy man oft wijf, verhuysende, eenighe van dien, als te vele hebbende, doet vercoopen.

55. Item soo wanneer executie buyten te doen is, soo is de Langhe-roede,alsmen d'acte metter sommatien ende executien byden Amptman daer opgheteeckent levert, ende vierentwintich stuyvers eens daer by gheeft voorsijnen wijn, ghehouden sonder vertreck, met voorgaenden consent vandenAmptman, derwaerts te reysen, ende sal dan hebben voor sijnen salaris endevacatien ende van sijnen knecht, achtenviertich stuyvers s'daegs, sondermeer, ende alsulcken cost voor hem ende sijne dienaers ende peerden, als hydaer vinden sal, sonder op partijen cost inde herberghe te moghen gaen oftyet te halen: Ende moet d'Officier die hy tot sijnder hulpe neemt, hebbenvier stuyvers.

56. Ende oft noodt ware, dat de voorschreven Lange-roede hem soudemoeten stercken om executie van rechte te doen, sal t'selve den Amptman,Borgemeester ende Schepenen, oft ten minsten den Amptman, ende eenvande Borghemeesters te kennen geven, ende volgende t'gene sy hem ordon-neren, hem reguleren, ende hem te vreden houden met sulcken loon als syhem sullen toeschicken.

57. Des en mach de voorschreven Langhe-roede van sijnen ordinaris salaris, noch van t'gene hem, in ghevalle als boven, meer toegeschickt wordt, gheen betalinghe heysschen eer hy d'executie volbracht heeft.

58. Ende in ghevalle van rechtelijcke oppositie teghen d'executie, ende dat de selve alsoo merckelijcken tijdt geschorst werde, oft dat partijen nae de begonste executie accordeerden, sal de ghene die de Langhe-roede te wercke ghestelt heeft, hem moeten betalen.

59. Item vier mylen weeghs, van half Meert tot half September, ende dry mylen weeghs, van half September tot half Meert, worden den voorschreven Lange-roede in 't reysen gerekent voor eenen dach vacatien.

60. De voorschreven Lange-roede gecomen sijnde ter plaetsen daer d'exe-cutie staet te doen, is gehouden, de ruerlijcke goeden met hulpe vanden Officier te doen beschrijven, ende aldaer openbaerlijck vercoopen, soo verre dattet beesten ende ander goeden sijn, die landtneeringhe aengaen, oft andere die aldaer bequaemelijcker ende proffijtelijcker vercocht worden.

p684

61. Maer indien dat ander goeden sijn, als sulcken huysraet oft andermeubelen die binnen dese stadt beter tot proffijte souden moghen ghebrochtworden, oft oock onruerlijcke goeden oft renten, is schuldich die t'Antwer-pen ter Vrydaegs-merct byden Amptman door sijnen Oude-cleercooper telaeten vercoopen. Wel verstaende, dat de vacatien vande Lange-roedecesseren, nae dien hy van buyten binnen dese stadt wederom ghecomen is.

62. Item vande Salarisen in't feyt vanden vrede, siet onder den Titel:Vanden vrede in't boeck Vande Rechten ende Costuymen van Antwerpen.Item alle de breucken ende penen hier voren verhaelt, ende niet geappli-ceert, sullen geinnet ende gecollecteert worden by alsulcken persoon oftpersoonen als de Heeren daer toe committeren sullen, de welcke voor heurmoeyte ende collectatie sullen hebben een derden deel, ende de tweeandere derde deelen sullen wesen tot behoeve vanden huysarmen deserstadt.Des reserveren de voorschreven Schouteth, Borgemeester ende Sche-penen heur ende heuren nacomelingen in officie, hen meerderen, minderen,veranderen, ende te niete doen van alle ende een yeghelijcke de puncten indese ordonnantie begrepen, soo ende ghelijck sy naer ghelegentheyt vandersaecken, ende veranderinghe des tijdts sullen bevinden te behooren.

TAFEL VAN DE TITELEN.

Advocaten ende Procureurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .664

Costen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .644

Daghementen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .602

Erff-scheydinghen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .638

Executie ende Leveringhe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .642

Extraordinarisse saecken, die voor den Amptman bedingt worden. . . . 608

Garandt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .628

Greffiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 646

Maendaeehsche Rolle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .610

Maniere ende forme van Procederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .610

Ordinarise Rolle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .606

Procureurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 664

Provocatien ende Beroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 638

Reconventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .630

Rechten ende Salarissen den Amptman ende sijnen Officiers competerende . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .670

Saecken van Policie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .608

Secretarissen ende heure Clercken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .654

Thoon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 630

Woonsdaechsche Rolle . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .610